Azerbeidzjan, Georgië en Armenië (mei/juni 2019)

Zaterdag 8 juni 2019
Jerevan – Khor Virap – Noravank – Goris
Om kwart voor zeven gaat de wekker. We pakken het laatste in en om halfacht genieten we het ontbijt. We checken uit, de koffers gaan in de bus en iets voor half negen rijden we.
Kijk eens wat een mooie snelweg! De nationale vlag van Armenië hangt aan de ruit, Armeniërs zijn best wel trots op hun land. Net als Nederlanders trouwens, zij zijn ook trots op hun land. Dat wil zeggen, als zij in het ‘buitenland’ vertoeven, als zij ‘thuis’ zijn is het geklaag niet van de lucht.Na tien minuutjes zie ik een bord: ‘Goris 225 kilometer’. Daar gaan we vandaag naartoe. Sowieso zijn ze niet scheutig met borden, het lijkt Cuba wel.
In elk geval is het opnieuw prachtig weer.
Hm, na twintig minuten gaat de snelweg over in een tweebaansweg.
Het konden weleens druivenstokken zijn en in de verte is de Ararat te zien. Het is de hoogste berg in Turkije met een hoogte van 5137 meter. Inderdaad, de Turkse grens ligt hier maar een handvol kilometers vandaan. De Ararat is bedekt met eeuwige sneeuw en is vulkanisch niet meer actief.De Ararat wordt genoemd in het Oude Testament, de ark van Noach zou hier geland zijn na de zondvloed. Eind 19e eeuw – het spijkerschrift was toen ontcijferd – bleek dat het verhaal van de zondvloed al beschreven was op kleitabletten. Het is een Soemerisch sprookje dat vele eeuwen eerder dateert dan het Bijbelse verhaal.
Iets na negenen maken we een fotostop om de Ararat wat beter te fotograferen.
Is het klooster halverwege de berg te zien? Dat is Khor Virap en daar gaan we heen.Om tien over negen stappen we uit de bus. Tja, de souvenirverkopers hebben hun stalletjes al ingericht.Eerst de informatieve borden die hier staan. Een stukje stijgen, maar rustig aan dan breekt het lijntje niet.Kijk, daar staat onze bus.Het eerste klooster op deze plek is gebouwd in de 5e eeuw, maar het huidige klooster Chor Virap – oftewel ‘diepe put’ – stamt uit de 17e eeuw.
Het klooster dankt zijn bekendheid omdat Gregorius de Verlichter hier dertien jaar lang door Koning Tiridates IV gevangengehouden werd. Nadat Gregorius de koning in 301 tot het christendom bekeerde, werd Armenië het eerste land ter wereld dat het christendom als staatsgodsdienst aannam.
Wat doet deze auto hier met ‘NL’ naast de ingang? Er zit wel een Armeens kenteken op.Dit is de ingang van Khor Virap. Gek, het staat me helemaal niet meer bij.Overal hebben pelgrims (?) hier inscripties achtergelaten.Binnen is een aantal iconen te zien.Deze 6,5 meter lange ladder daalt af naar een benauwde grot waar continu kaarsen worden gebrand. In deze grot heeft Gregorius de Verlichter gevangen gezeten.Als ik het goed begrijp is dit de Sint-Gregorius kerk op het kloosterterrein.Voor een sarcofaag lijken me deze ‘kisten’ aan de kleine kant.In 1931 heeft deze persoon een bezoek gebracht aan Khor Virap. Heb ik iets scherps bij me? Een schroevendraaier bijvoorbeeld? Toch maar niet.Dit is een Chatsjkar.Ik maak een aantal foto’s in het interieur.Een groepje foto-enthousiastelingen – uitgerust met zeer dure camera’s – maakt foto’s van dit model.Er hangt een wolk boven de Ararat, met een beetje fantasie zou het een uitbarsting kunnen zijn.Links van de parkeerplaats is een grote begraafplaats. Je ligt hier wel mooi met zicht op het klooster én de Ararat.Ai, er staat in nog geen uur tijd een groot aantal bussen op de parkeerplaats. Jeroen had het weer goed gezien door hier tijdig aanwezig te zijn.Nog een afscheidsfoto van Khor Virap en om tien uur zitten we weer in de bus.
Trouwens, het is wél warm!Net na het dorp Armash zijn we linksaf geslagen op de E117. Rechtdoor kan sowieso niet, daar ligt Azerbeidzjan en de grens is dicht.We stijgen gedurig door naar 1766 meter, daarna dalen we weer tot het stadje Areni.Tegen half twaalf bereiken we Areni. Hier gaan we genieten van een wijnproeverij.De flessen staan al klaar. Nou, dat wordt ‘werken’ straks.Hier kan straks de wijn worden aangeschaft én de nodige souvenirs worden verworven.De wijnproeverij kost 600 Dram p/p en daar krijgen we straks ook nog koffie/thee voor.
Na de witte, de rosé en de rode wijn te hebben geproefd stop ik ermee. Ok, als laatste nog een dessertwijn. Nou, alleen de witte wijn vond ik heel redelijk.
Na de koffie/thee mogen we de wijnkelder bewonderen. Tjonge, ze hebben hier een beste voorraad!Als je hier wijn koopt, krijg je die in een keurige verpakking mee.Om twintig voor één rijden we weer.
In Areni slaan we linksaf en daarna al snel rechtsaf richting klooster Noravank.
Het landschap is bergachtig.Tegen enen bereiken we het zandkleurige klooster Noravank (letterlijk ‘nieuw klooster’), romantisch gelegen tegen een achtergrond van rode rotsen. Het in de 12e eeuw gebouwde en prachtig gerestaureerde klooster heeft verscheidene kerken.
Tja, helaas zijn we niet de enigen, ’t is niet anders.
Ik laat de foto’s en de teksten voor zichzelf spreken.Hier moet ik iets over zeggen. Ziet u die mensen op handen en voeten het zeer smalle trapje van de grote 14e-eeuwse Sint-Astvatsatsin-kerk beklimmen?
Ik heb het gedaan, het was de moeite waard, maar niet geheel zonder gevaar.Hier ga ik weer verder met de foto’s en de teksten.En als laatste de afscheidsfoto.Ik meen dat we te voet naar het aanpalende restaurant liepen. Daar zijn we tegen half twee. De gedekte tafel staat al klaar. Hoewel, ze hebben zich verteld, er zijn twee plaatsen tekort.Geen probleem, er hoeft echt geen tafel bijgezet te worden, wij gaan aan dat tafeltje voor twee zitten. De gesprekken aan tafel kan ik met mijn slechte oren toch niet volgen.
Al meteen wordt de tafel volgezet met salade, (erg lekkere) bietjes, twee soorten kaas, brood (dat dunne), gebakken aardappelen en twee soorten water.Kijk, daar is de gegrilde kip.Nou, alles is even lekker! Tijdens het eten trekt het dicht en het koelt af. Prima, want zo warm is ook niet alles. Als het maar wel droog blijft!
Tijdens de koffie/thee begint het te gieten! We rekenen 6.000 Dram p/p af en door de regen lopen we naar de bus. Ai, er komt net een bruidspaar aan, hebben die even pech!
Om tien voor drie rijden we weer. We zouden nog het Armeense ‘Stonehenge’ bezoeken, maar het blijft regenen. Jeroen stelt dat bezoek uit tot morgen of overmorgen.
Door de regen rijden we naar Goris. Zo kan het dus ook, met het weer bedoel ik.Daar ligt Goris, het klaart alweer wat op.Helaas, er staat geen bordje bij, dus weet ik niet wat dit monument voorstelt. Het heeft toch niet te maken met het conflict met Nagorno-Karabach?Om twintig voor zes bereiken we hotel ‘Christy’. We blijven hier maar liefst twee nachten. Zo te zien is het hotel nog in aanbouw.Na het inchecken lopen we naar de supermarkt. Daar schaffen we broodjes aan (vanmiddag tenslotte al ‘warm’ geluncht), een fles wijn, thee, water en nog zowat.
Ook pinnen we 50.000 Dram (niet in de supermarkt, maar in de hoofdstraat).
Oeps, wat voelen we ons rijk!
Op de kamer nuttigen we de broodjes met thee en wijn, lezen nog wat en even na negenen liggen we erin.
Als laatste de GPS-track.