Israël (okt 2014)

Zondag 26 oktober 2014
Tiberias – Bet She’an – Qumran – Dode Zee – Arad
De wintertijd is niet automatisch ingegaan op mijn mobiel. Ik kan nog een uurtje blijven liggen. Samsung, dan weet je het wel. Om half acht genieten we het ontbijt en om half negen checken we uit. We rekenen NIS 695,- af voor de diner’s en de drankjes. Dat valt toch alleszins mee.
De benzinemeter staat op 1/3. Inderdaad, de Passat rijdt op benzine 95, dat staat tenminste op de tankdop (van het Israëlische instructieboekje kan ik geen chocola maken). Eerst maar eens tanken. Dat valt niet mee, dat kan alleen met een Israëlisch (bank)pasje. Ik vraag het even, maar moet dan meteen zeggen voor hoeveel shekel ik wil tanken. Tja, hoeveel liter zou erin gaan? Ik heb geen idee hoe zuinig deze auto is. Nou ja, doe maar voor NIS 300,- De pompbediende manipuleert met zijn eigen pas de pomp en nu kan ik – tegen contante betaling – tanken. Dat blijkt ruim 40 liter te zijn en dat past gelukkig in de tank. Oeps, wat een gedoe! Als ik het zo – over de duim – nareken is de benzine hier ongeveer net zo prijzig als in Nederland.457. Tanken We rijden over de ’90’ in zuidelijke richting naar Bet She’an (ook deze plaatsnaam wordt op verschillende manieren gespeld). Om kwart voor tien zet ik de auto op de parkeerplaats neer.458. Bord Tjonge, wat een grote site! Volgens de Capitool-gids is Bet She’an de best bewaard gebleven Romeins-Byzantijnse plaats in Israël. Het ligt aan de oude handelsroute tussen Mesopotamië en de Middellandse Zee. Het werd 5.000 jaar geleden al bewoond door de Kanaänieten en was tijdens de periode van de Egyptische bezetting de hoofdstad van de regio. In de 11e eeuw voor onze jaartelling kwam het in Filistijnse handen, daarna ging het deel uitmaken van het koninkrijk van Salomo. Na de verovering door Alexander de Grote werd het hernoemd in Scythopolis en groeide het uit tot een welvarende hellenistische stad. De Romeinse verovering in de 1e eeuw voor onze jaartelling bracht Scythopolis nog meer welvaart als één van de tien steden van Decapolis. Later zou het zijn economische belang terugkrijgen onder de Byzantijnen, en een belangrijk centrum van het christendom worden. Na een aardbeving in 749 resteerde alleen een kleine joodse gemeenschap.
Bet She’an kent twee archeologische complexen. Het grote omvat de Romeins-Byzantijnse stad en de archeologische heuvel of ‘Tel’.459. Bet She an460. Bet She an Kijk, op deze listige manier werden zware stenen verplaatst.461. Kruiwagen We beginnen met een bezoek aan het theater. Gelukkig staan er informatieve borden.462. Info theater463. Info theater Zo moet het er toentertijd hebben uitgezien.464. Tekening theater En dit stond op het repertoire.465. Repertoire De Grieken zijn begonnen met het bouwen van theaters.466. Grieken De zon staat er vandaag weer goed op, het is inmiddels dik 30 graden in de plus.
De busladingen moeten nog komen, dus ik kan het theater goed fotograferen.467. Theater468. Theater469. Theater470. Theater471. Theater We lopen door naar het badhuis. Er zijn hier mozaïeken en marmeren decoraties te zien, maar ook imposante zuilen.472. Badhuis473. Badhuis474. Mazaiek Uiteraard hadden ze hier vloerverwarming.475. Vloerverwarming476. Vloerverwarming477. Vloerverwarming Het is natuurlijk niet de bedoeling om maar wat aan te klooien, baden is een serieuze aangelegenheid, vandaar deze gebruiksaanwijzing.478. Gebruiksaanwijzing479. Gebruiksaanwijzing - datail480. Gebruiksaanwijzing detail481. Gebruiksaanwijzing detail En zo zag het er dan uit, volgens de artiest.482. Art impression Tja, door de warmte en het klaterende water wil de stoelgang wel op gang komen.
Ook dat ging gezellig samen.483. Toilet484. Toilet Dat is beslist een gezellige straat geweest, de Palladius street.485. Palladius straat486. Info Palladius487. Palladius straat Helaas zit de zon me een beetje in de weg, maar sowieso een prachtig mozaïek.488. Sigma489. Sigma490. Mozaiek Dit is een Corniche, een kroonlijst. In de verte staat zo’n groep busreizigers, we moeten even inhouden.491. Corniche492. Corniche We lopen achterlangs de Silvanus straat en bereiken even later het informatiebord.493. Silvanus straat494. Silvanus straat495. Silvanus straat496. Silvanus straat Tja, de zon speelt mij parten, maar dit is gewoon een openbaar toilet. Deze ziet er beter uit dan het toilet bij het badhuis.497. Info toilet Het is dat er geen water door de goot loopt en ook de sponzen/bladeren aan een stok ontbreken. Maar hier kun je toch prima…?498. Toilet499. Toilet Het is vandaag weer knap warm en ik nuttig een espresso én voor de dorst een cola.500. Thermometer501. Cola Er hangt hier een tijdbalk die loopt van 5.000 jaar voor onze jaartelling tot 1948.502. Tijdbalk We gaan weer verder, nog een laatste blik op de maquette, zo heeft het er dus uitgezien.503. Maquette Op naar Qumran, de plaats waar de Dode-Zeerollen zijn gevonden. Het is wel een eindje rijden, maar zo’n Passat is een echte kilometervreter. Druk is het niet op de ’90’ en ik kan rustig aan 100 km/u rijden. Al snel passeren we een Israëlische controlepost. We rijden nu op de Westbank. Tja, dit is de woestijn van Judea. Het heeft wel wat, maar wonen is hier zo goed als onmogelijk. We zien even de Dode Zee en even later de borden naar Qumran.
Het verhaal is – min of meer – algemeen bekend, maar van 150 vóór tot 68 jaar ná onze jaartelling woonde hier een radicale, ascetische gemeenschap, aangeduid met de naam ‘Essenen’. Volgens hun geloof was de komst van de joodse Messias op handen en ze bereiden zich voor op deze heuglijke gebeurtenis door te vasten en zich ritueel te reinigen. Deze activiteiten werden abrupt beëindigd door een conflict met de Romeinen.
De Essenen verdwenen grotendeels uit de geschiedenis, tot een Bedoeïense herdersjongen, op zoek naar een verdwaalde geit, in 1947 op een grot met kruiken stuitte. Deze kruiken bevatten een waardevolle schat van 190 in linnen gehulde rollen, die dankzij het droge woestijnklimaat 2.000 jaar behouden waren gebleven.
Even tussendoor, het joodse volk – voorzover geen atheïst – wacht tot heden nog steeds op de Messias. Voor een Jood telt alleen het Oude Testament, dat zij de Tenach noemen. Het Nieuwe Testament – voor christenen belangrijk – is voor joden van nul en generlei waarde. Jezus was niet de Messias. Ai, hier hebben de joden wel een punt, lees in dit verband de column van Maarten ’t Hart: ‘Verdediging is geen aanval’ te vinden in zijn boek: ‘De bril van God, De Schrift betwist’. In deze column wordt meteen afgerekend met de Drieëenheid en het dogma van de Erfzonde.
In Qumran beginnen we met het bekijken van een korte film over de Essenen. Daarna bekijken we een tentoonstelling over deze gemeenschap. Hier maak ik een aantal foto’s.504. Info Qumran505. Info Qumran506. Info Qumran507. Info Qumran508. Tekst509. Tekst510. Info511. Tekst512. Tekst513. Tekst514. Buiten Daarna lopen we naar buiten, hier hebben de Essenen gewoond. Verderop zijn de grotten te zien. Daar gaan we niet heen, dat is zeker een wandeling van twee uur.515. Grotten516. Grotten517. Grotten518. Grotten Daarna bekijken we de locatie waar de Essenen gewoond hebben. Trouwens, wat een onvriendelijke en onvruchtbare bedoening. ’s Zomers is het hier gloeiend heet en ’s winters zal het hier niet prettig toeven zijn.519. Info520. Rooms521. Info522. Refectory Zoals gezegd, wat een weerbarstig landschap.523. Landschap524. Info525. Info526. Info bad527. Info bad528. Bad Dit zal wel zo’n dadelpalm zijn. Ze staan er nog steeds.529. Palm Op naar de badplaats Ein Bokek, dat is nog een eindje rijden langs de Dode Zee. Onderweg passeren we nog een Israëlische controlepost, we zijn de Westbank weer uit.
Om kwart over drie zijn we op het strand van Ein Bokek. De zon begint al achter de bergen onder te gaan.530. Dode Zee Er zijn hier omkleedhokjes en douches. Douchen na het ‘baden’ – zwemmen is niet mogelijk – is wel essentieel. Zoals bekend is de concentratie zout in het water 33%. Je blijft er dus drijven, dat is wel een bijzondere ervaring. Een aantal jaren geleden bezochten we Jordanië, dat ligt aan de andere kant van de Dode Zee. Ik heb daar toen ook gedreven, maar was vergeten een krant mee te nemen. Een krant heb ik nu ook niet bij me, maar wel de kaart van Israël. Oh ja, de Dode Zee is 67,4 kilometer lang, zijn maximale breedte is 18 kilometer en de maximale diepte is 377 meter. De waterspiegel ligt 417,5 meter beneden zeeniveau en het is daarmee het laagste punt op aarde.531. Douche532. Waarschuwing Ben ik goed in beeld? Sowieso ben ik niet de enige. Ik krijg de indruk dat sommigen hier urenlang in het water liggen. Zou dat nu gezond zijn?533. Drijven534. Druk ’t Is net Zandvoort, maar dan zonder branding. Er staan hier heel wat hotels, echt iets voor de liefhebbers.535. Zandvoort Om vier uur hebben we het wel gezien en rijden naar Arad, dat is een rit door grotendeels woestijnachtig gebied. Om kwart voor vijf rijden we Arad binnen. We hebben het adres in het navigatiesysteem geprogrammeerd, maar we zien geen hotel met de naam Dead Sea Club House (en ook geen parkeerterrein met auto’s en/of bussen). Ik parkeer de auto en we overleggen even. Er komt een jongeman naar ons toe met de vraag of we iets zoeken. Dat klopt en gelukkig kent hij het hotel. We moeten iets terug en dan een zijweg inslaan. Aan het eind staat het hotel. OK, dat doen we, maar aan het eind van de straat staat geen hotel. Ik rijd weer terug naar de plaats waar we net stonden. De straat klopt, het is de ‘Bareket’. We zien ook huisnummer 36, maar daar staat een privéwoning. Orchideetje en dochterlief gaan het daar vragen, mogelijk dat al eerder mensen de weg gevraagd hebben. Even later komen ze terug, ze hebben het gevraagd en dit blijkt het hotel te zijn. Het is echter helemaal geen hotel, maar een B&B. We krijgen de sleutels van twee bijzonder mooie bungalow’s. Inmiddels is het donker, dus de foto’s moeten even wachten. Zo te zien hebben ze geen eigen website, toch een link: https://www.booking.com/hotel/il/dead-sea-club-guest-house.nl.html
Gezien de tijd gaan we eerst maar op het avondeten uit. Volgens de (Russische) uitbater, die zijn uiterste best doet om Engels te spreken, zouden we naar restaurant Muza kunnen gaan. Muza is het dichtstbijzijnde restaurant, maar toch vier kilometer hier vandaan.
OK, we gaan met de auto en dankzij het navigatiesysteem vinden we het snel. Er is (nog) niemand, maar het ziet er hier patent uit.536. Muza We bestellen weer een salade voor ons drietjes en voor mijzelf bestel ik een pizza en een glas rode wijn. Gelukkig is de gastvrouw behulpzaam.537. Menu538. Gastvrouw Dit is de bewuste salade, het lijkt niet al te veel, maar dat valt best mee.539. Salade En dit is mijn pizza, nou, daar is niets mis mee.540. Pizza De rekening bedraagt NIS 207,-, dat ronden we af naar NIS 225,-. Het is hier gewoon spotgoedkoop. Inmiddels zijn er wat meer ‘eters’ gekomen, wij waren ook wel aan de vroege kant. We horen dat er iets verderop een supermarkt is. Daar gaan we even winkelen.541. Supermarkt Uiteraard controleren we de nota, zo te zien klopt het.542. Kassastrook In onze B&B (we beschikken hier over een compleet ingerichte keuken!), bereiden we nog een beker thee en proeven we de aangeschafte Merlot. Deze is toch wel een stuk minder van kwaliteit dan de Shiraz van laatst. Deze fles was wel veel goedkoper. Ik ben aardig moe, ik kan niet zo goed tegen de warmte van de woestijn. Om negen uur duik ik erin.