Vrijdag 31 oktober 2014
Bethlehem – Jericho – Jeruzalem
Om kwart over zeven staan we op en daarna nuttigen we het ontbijt. Om kwart voor negen wachten we op de bus, want we zouden bij het hotel worden opgehaald. Na vijf minuutjes komt een bus(je) voorrijden. Onze namen kloppen, maar de chauffeur heeft het alleen over Bethlehem. Hoe zit het met Jericho? Bij een volgend hotel pikken we nog twee mensen op. We zijn nu met zijn elven. Om tien over negen stoppen we voor hotel Leonardo. Hier stappen we met nog twee mensen over op een andere bus. Het regent trouwens dat het giet! Zo te horen gaan die andere mensen een excursie maken naar Masada.
We passeren een Israëlisch checkpoint. Iets verder vang ik een glimp op van die beruchte ‘muur’. Toch wel een imposant ding! Nog wat verder stappen we over op een Palestijns busje. Onze gids stapt in. Hij spreekt zeer goed Engels en vertelt dat hij een christelijke Palestijn is. Ik had wel eerder van die – in mijn ogen – merkwaardige combinatie gehoord, maar nu zie ik er één in levende lijve. We rijden naar de zogeheten ‘Melkgrot’. Deze Grotkapel is gewijd aan het voeden van de baby Jezus door Maria. In de stromende regen sprinten we vanuit de bus naar de ingang. We lopen de trap af naar beneden. Hier staat een altaar met daarboven een Mariabeeld. Als ik heel goed kijk zie ik de voetjes van een baby. De rest van het lichaam – inclusief hoofd en de rechterborst van Maria – is sereen bedekt met een doek. Isis toonde – zie ons bezoek aan Nazareth – tenminste vol trots haar beide borsten.
Er is hier nog een klein zaaltje, daar maak ik ook maar een foto van. Ter afsluiting nog een foto van de ingang van de Melkgrot. We rijden nu naar de ‘Shepherd’s Field’. Dat is de locatie van de bekende meezinger ‘De Herdertjes lagen bij Nachte…’ We komen in een grot terecht, uiteraard voorzien van banken. Als we weggaan neemt een busgroep daarop plaats. Zo te zien worden ze hier voorgelezen. Tja, kun je dit een altaar noemen? En achterin zie ik de meest knullige ‘kerststal’, die ik ooit heb gezien. We stappen weer in ons busje en rijden naar de Shepherd’s Field Chapel. In de kapel zijn rondom – naar ik meen – fresco’s aangebracht. Verder bordjes met een informatieve tekst, weliswaar in het Latijn. Hebt u die app: ‘iTranslate’ al geïnstalleerd? Als afscheid nog een foto in fish-eye. Op naar de Geboortekerk, daar gaat het om natuurlijk. Vanaf het plein voor de Geboortekerk maak ik een foto van de klokkentoren. Tja, dit ‘logo’ is bijzonder volgens onze gids. Helaas, hoe zit het weer precies? Dat ben ik vergeten, wie helpt? Dat hebben wij weer, de Geboortekerk wordt momenteel gerestaureerd. In elk geval is dit de ingang. De kruisvaardersdeur werd in de Osmaanse periode verkleind tot de huidige afmeting om karren de toegang te beletten. Je moet buigen om de kerk te betreden, nu wordt dat uitgelegd als een teken van nederigheid. Tja, deze corpulente heer had het een beetje gehad. Hij was niet van plan om verderop te gaan kijken. Zoals gezegd, de Geboortekerk wordt momenteel gerestaureerd. Het was ook deze keer weer keizer Constantijn, die tijdens het Concilie van Nicea in 325 de opdracht gaf een kerk te bouwen op de locatie waar Jezus geboren zou zijn. Deze kerk was gereed in 334, echter deze ging in vlammen op tijdens de Samaritaanse opstand in 529. Keizer Justinianus I gaf in 565 opdracht tot het bouwen van de huidige kerk.
De kruisvaarders hebben in de 12e eeuw de Geboortekerk uitgebreid en versierd met marmer (wat later weer door de Osmanen werd gestolen). En op dit moment vindt er een grootscheepse restauratie plaats. Zo te horen van onze gids was dat hard nodig.
Maar ja, het ziet er niet uit natuurlijk. Daarom een scan uit het onvolprezen fotoboek van Memnon. Waarvoor staan deze mensen in de rij? De aansluitende rij naar rechts begint bijna buiten de kerk. Hier staan vele honderden mensen! Gelukkig loodst onze gids ons via de uitgang naar binnen. Hij kent (uiteraard) iedereen hier en wij zijn maar met z’n vijven. Hier staat iedereen voor in de rij! Het is de ‘geboortegrot’. Tja, deze mensen nemen er de tijd voor.
En dan moeten er ‘tig’ foto’s worden gemaakt. Hier spelen zich werkelijk zeer emotionele toestanden af. Veel mensen zijn tot tranen toe ontroerd. Het is onbeschrijflijk.
OK, ik krijg 3 seconden de tijd om een foto te maken. Meer tijd gun ik mijzelf ook niet, gezien de honderden wachtenden. Voor de aardigheid een scan uit het fotoboek, in de ster staat de inscriptie: ‘Hic de Maria Virgine Jesus Christus natus est’ oftewel: ‘Hier is Jezus Christus geboren uit de maagd Maria’. Trouwens, over die vermeende maagdelijkheid heb ik het al gehad. Opnieuw een scan voor het overzicht. Toen ik hier stond, stond het dus ‘zwart’ van het volk. Linksonder de ster en rechts is gedeeltelijk de heilige kribbe zien. De volgende foto heb ik zelf gemaakt. Rechtsonder de kribbe (in de jongste bijbelvertaling een ‘voederbak’ genoemd) en links achter het gaas een soort van ‘commode’. Tja, ik vind het allemaal tamelijk ‘kitscherig’. Trouwens, in een kerststal zijn er dan nog een aantal herders aanwezig met een ezel, schapen en nog zowat. Dat past hier dus duidelijk niet. We volgen onze gids de kerk in. Al die bouwlampen zijn tamelijk irritant. Het gaat om de opengelegde plavuizenvloer. Al in 1936 zijn 4e eeuwse mozaïeken ontdekt. De mozaïeken zijn lastig te fotograferen, maar ik hoor dat hier tijdens de restauratie een oplossing voor wordt gevonden. Het altaar staat ook in de steigers. Meer kan ik er met de fish-eye niet van maken. Dit – tja, wat is het eigenlijk? – zal wel even aan de kant zijn gezet. Het lijkt me echt iets voor thuis, een huisaltaar dus. De Catharinakerk is met de Geboortekerk verbonden en werd rond 1880 door franciscanen gebouwd. Er is net een Mis aan de gang (of is dat non-stop hier?). Dit is de kruisgang van de St. Catharinakerk. In het midden het standbeeld van Hiëronymus (± 347 – 420), één van de vier grote kerkvaders van de vroeg-christelijke kerk. Hij werd geboren nabij Venetië en studeerde in Rome. Tijdens zijn verblijf in Antiochië leerde hij perfect Grieks. Daarna leerde hij van een joodse monnik Hebreeuws. In Rome vertaalde hij in opdracht van de Paus het Hebreeuwse Oude Testament in het Latijn.
Het Nieuwe Testament vertaalde hij uit het Grieks ook in het Latijn. Deze vertaling wordt de ‘Vulgaat’ genoemd. In 386 vestigde hij zich in Bethlehem waar hij gedurende 34 jaar een klooster leidde en studeerde. We stappen weer in ons busje en rijden naar Johnny’s Souvenir Shop. Er schijnt nog zo’n souvenirshop in Bethlehem te zijn, maar Orchideetje wil alleen kerstkaarten kopen (dat komt goed uit, want de kerstdagen zitten eraan te komen en daar horen blijkbaar ‘kerstkaarten’ bij.). Heb ik het daar al over gehad? De eerste kerstdag – oftewel de geboorte van Jezus – valt op 25 december. Al die pelgrims die op die datum beslist in Bethlehem willen zijn – het schijnt er dan verschrikkelijk druk te zijn – zijn abuis. Helaas, het is niet anders. Of Jezus ooit geleefd heeft is omstreden (buiten de Bijbel is er niets over hem te vinden), in elk geval is hij niet in december geboren. Wanneer wel is niet bekend, maar de ‘Herdertjes bij Nachte’ verraden het. ’s Winters is het te koud en te nat voor de schapen buiten en bivakkeren ze in hun stalletje (grot). Vanaf het voorjaar tot in de herfst brengen de schaapjes de nacht ‘buiten’ door. En daar brengen ook de ‘Herdertjes’ de nacht door.
Tja, het wordt eentonig, maar ook hier heeft Constantijn de Grote de hand in gehad. Toentertijd werd op 21 december door de Germanen het Midwinterfeest gevierd en in Rome de saturnaliën. De saturnaliën stond later in het kader van de verering van de god Saturnus. In Egypte werd op 25 december de zonnegod ‘Ra’ vereerd en in Griekenland de zonnegod ‘Helios’. Keizer Constantijn heeft toen besloten om de geboorte van Jezus op deze datum te vieren. Hij zal wel gemeend hebben om daardoor de overgang naar de christelijke staatsgodsdienst gemakkelijker te maken.
Tjonge, dit is een groot pand en het staat werkelijk vol met prullaria.
Voor mij hoeft dit niet zo, trouwens ons huis is vol. Ik beperk me tot het maken van foto’s. Wat me opvalt, er staat nergens een prijs bij, daar moet je naar vragen. Hm, dat bezorgt me een onprettig gevoel. Ik ga eens even buiten kijken. Na al die regen van vanmorgen begint het op te klaren. Bethlehem is Palestijns gebied en ze rijden hier rond met Palestijnse kentekens. Ons Palestijns busje brengt ons naar de doorlaatpost. Dit is die beruchte muur, maar sinds deze muur er staat (voor het grootste gedeelte is het een hek), worden er tenminste in Israël geen (lijn)bussen meer opgeblazen door Palestijnse zelfmoordterroristen.
Iedereen mag erover denken zoals hij wil, maar een (lijn)bus opblazen vol met vrouwen en kinderen is mijns inziens een oorlogsmisdaad. Of beter gezegd: ‘een misdaad tegen de menselijkheid (of mensheid)’. Hierbij de website van onze voormalig minister-president Dries van Agt (http://www.rightsforum.org) en (http://www.driesvanagt.nl), die onder andere het volgende beweert:
‘Een dialoog tussen de Palestijnen en de Israëliërs is volgens Van Agt niet mogelijk.
Een ‘tweestatenoplossing’ komt er volgens de oud-premier dan ook niet: ‘Volslagen onzin om dat te hopen of te denken’.’
En (in november 2012): ‘De pro-Palestijnse oud-premier Dries van Agt heeft weer voor opschudding gezorgd met een anti-Israëlische uitspraak. Van Agt zei bij een bijeenkomst dat de Joden na de Tweede Wereldoorlog een staat in Duitsland hadden moeten krijgen’.
Nu ik toch bezig ben, hierbij de website van Israel-Palestina Informatie
(http://www.israel-palestina.info) de Vlaamse vrienden van Israël (http://brabosh.com) en Likoed Nederland (http://likud.nl).
En meteen de website van Gretta Duisenberg: (http://www.stopdebezetting.com).
Nou, veel leesplezier!!
Nog even ‘over de muur’ (dit is trouwens de titel van een boek van Prof. Beatrice de Graaf), aan deze kant staan Palestijnse taxi’s, want met een Israëlisch kenteken kom je hier de grens niet over (voor zover ik weet). ’t Is geen simpele muur, maar een complete doorlaatpost. Nu is het niet druk, maar ik hoor dat hier ’s morgens rijen Palestijnen staan die aan de andere kant van de muur werken.
Wat een complex, uiteraard maak ik alle foto’s ‘sneaky’. We moeten tweemaal door de security, gelukkig kan ik met mijn pacemaker-pasje langs de poortjes lopen.
Aan de andere kant van de muur staat een taxi gereed om ons naar ons hotel te brengen. Dit was niet afgesproken (met de reisorganisatie ‘Harel’), we hebben nog een excursie naar Bethlehem tegoed. De taxichauffeur weet nergens van en hij belt (hij spreekt gelukkig uitstekend Engels) naar de taxionderneming. Deze legt uit dat er op vrijdagen nooit excursies zijn naar Jericho. Dat is een tegenvaller. Wat nu? De taxichauffeur zegt dat hij ons (hij moet even zijn rekenmachine raadplegen) voor NIS 560,- naar Jericho kan rijden en op de terugweg – we komen er toch min of meer langs – de Olijfberg kan laten zien.
Nu gaan wij even rekenen, NIS 560,- dat is €115,-
Dat is een heel bedrag, maar we maken gebruik van het aanbod van deze enthousiaste taxichauffeur.
We rijden eerst richting Jeruzalem (kijk, daar loopt de muur) en nemen dan autoweg 1.
Die kennen we, die hebben we eergisteren zelf bereden. We stoppen even waar we op zeeniveau zitten. Als we doorrijden komen we bij de Dode Zee uit. Dat doen we niet, iets verder slaan we linksaf naar Jericho. Nee, dat doen we toch niet, we rijden naar de Jordaan en dan ook nog naar de locatie waar je gedoopt kunt worden. De Jordaan vormt de grens met Jordanië, aan de overkant ontwaar ik een verveeld kijkende militair. Tja, het regent en niet zo weinig ook. Je hoeft niet eens de Jordaan in om nat te worden.
Kijk, iemand gaat ‘pootje baden’. We treffen het, deze mensen worden echt gedoopt. Nou ja, dat ‘worden gedoopt’ is er niet bij, ze gaan gewoon te water en vooral de man gaat meerdere keren ‘kopje onder’.
De dames doen wat rustiger aan, maar uiteindelijk is iedereen gedoopt. Je hoeft trouwens niet in je natte doopkleed in de auto, er zijn hier douches en ordentelijke omkleedhokjes.
Nu rijden we wel naar Jericho. Onze chauffeur vertelt dat de streek hier erg vruchtbaar is en dat is te zien. Overal zien we citrusplantages en bananenbomen. De middelste (hoogste) berg is de Berg van de Verzoeking. Halverwege staat een klooster dat is gebouwd rond de grot waar Jezus 40 dagen zou hebben gevast. Hij werd daar door de duivel in ‘verzoeking’ gebracht om zijn vasten te onderbreken. Een jaar of vijftien geleden is er een kabelbaan aangelegd naar het klooster. Vanaf hier is het klooster beter te zien, maar het regent iets en het is behoorlijk bewolkt. Is dit een demonstratie? Volgens onze chauffeur is er niets aan de hand, het is een groep schoolkinderen. We gaan naar de bron van Elisha (bekend van de bijbelse Elisa). Jericho is niet alleen de oudste stad ter wereld met zijn 10.000 jaar (dit is overigens omstreden), maar ook de laagst gelegen stad ter wereld. Jericho ligt 258 meter onder zeeniveau. Daar kunnen ze in onze Haarlemmermeer nog een punt aan zuigen!
Nou, het ziet er niet onaardig uit. We gaan een kijkje nemen bij de Tell es Sultan ook wel bekend als de Tel Jericho. Ai, door de enorme regen staat de boel blank en we mogen gratis naar binnen. Deze heuvel is al meer dan 10.000 jaar bewoond en het uitzicht over het ‘groene’ Jericho is fraai. De restanten van de toren zijn nog te zien en dateren van zo’n 7.000 jaar geleden. Dit zijn dus niet de ‘muren’ uit het bijbelboek Jozua. Hierna betreffende tekst uit de Statenvertaling:
Jozua 6:20 ‘Het volk dan juichte, als zij met de bazuinen bliezen; en het geschiedde, als het volk het geluid der bazuin hoorde, zo juichte het volk met een groot gejuich; en de muur viel onder zich, en het volk klom in de stad, een ieder tegenover zich, en zij namen de stad in.
Jozua 6:21 En zij verbanden alles, wat in de stad was, van den man tot de vrouw toe, van het kind tot den oude, en tot den os, en het klein vee, en den ezel, door de scherpte des zwaards.’
Tja, het is jammer voor de orthodox gelovigen, maar archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat de stad Jericho al was verlaten en de stenen (ook van de muren) elders waren hergebruikt, toen Jozua tegen de stad optrok (bron: hoofdstuk 9, bladzijde 173 ‘En de Zee spleet in Tweeën’ van Marcel Hulspas én een artikel van Prof. Ze’ev Herzog, hoogleraar archeologie aan de universiteit van Tel Aviv). We rijden Jericho in en bekijken in het centrum de ‘boom van Zaccheus’. Zaccheus – de belastingontvanger – zou in deze boom geklommen zijn om Jezus te zien. Opnieuw een stukje Statenvertaling:
Lukas 19:2 ‘En zie, er was een man, met name geheten Zacheus; en deze was een overste der tollenaren, en hij was rijk;
Lukas 19:3 En zocht Jezus te zien, wie Hij was; en kon niet vanwege de schare, omdat hij klein van persoon was.
Lukas 19:4 En vooruitlopende, klom hij op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien; want Hij zou door dien [weg] voorbijgaan.’
Hm, heeft er al eens iemand naar de leeftijd van deze vijgenboom gekeken? Door een verregend Jericho rijden we richting Jeruzalem. Door de voorruit maak ik een aantal foto’s. Het ziet er allemaal een beetje ‘rommelig’ uit. We verlaten de Westbank en mogen langzaam doorrijden. Dit is het bekende uitzicht vanaf de Olijfberg. Jammer dat het zo bewolkt is. Deze foto ga ik zeker overmaken. Op de voorgrond vele duizenden (±150.000) graven, men denkt dat de Messias op deze locatie gaat beginnen met het opwekken van de doden. Je bent hier dus als eerste aan de beurt! Overigens werd de Olijfberg al vanaf 2400 jaar voor onze jaartelling gebruikt als begraafplaats. Uiteraard is de rotskoepel (overtrokken met bladgoud) goed te zien. Hier zijn de graven wat groter in beeld. Rechts de rotskoepel en links daarvan het tempelplein. Zo te zien is het verlaten oftewel afgesloten door de veiligheidspolitie. Met de fish-eye nog een overzichtsfoto. We gaan kijken bij de Dominus Flevit kapel, gebouwd in 1955 door de Italiaanse architect Antonio Barluzzi. Jezus weende hier over Jeruzalem (Lukas 19:41), betreffende tekst hangt hier aan de muur. Van hieruit zien we de Russisch-orthodoxe Maria Magdalenakerk gebouwd in 1885 door tsaar Alexander III. Volgens onze onvolprezen chauffeur is de kerk alleen op dinsdag en donderdag tussen 10.00 – 12.00 uur open. Ook is van hieruit Jeruzalem goed te zien. Op de voorgrond staan wat ‘pierige’ olijfbomen, daar gaan we zo meteen kijken. Dit zijn ze, maar weet dat de beste olijfolie komt van ‘pierige’ olijfbomen. OK, we gaan naar het Hof van Getsémane en de daar gelegen Basiliek van de Naties (ook wel bekend als de Basiliek van de doodsangst).
Het kan niet missen, hier is de Hof van Getsémane. Hier staat de tekst uit Mattheüs 26:39. Ik geef maar even de Statenvertaling:
Mattheüs 26:39 ‘En een weinig voortgegaan zijnde, viel Hij op Zijn aangezicht, biddende en zeggende: Mijn Vader, indien het mogelijk is, laat dezen drinkbeker van Mij voorbijgaan! Doch niet, gelijk Ik wil, maar gelijk Gij [wilt].’ Tja, veel meer dan een uitvergrote postzegel is de hof van Getsémane niet. Er staat een hek(je) omheen, je mag de Hof niet in. Logisch, want dan gaan mensen olijftakken plunderen. Ai, onderzoek heeft uitgewezen dat de olijfbomen niet ouder zijn dan 900 jaar. Toch respectabel. Er staat een groot hek pal voor de Basiliek van de Naties, straks loop ik even om teneinde een betere foto te maken. De kerk uit de 4e eeuw werd verwoest tijdens de aardbeving in 747. De kruisvaarders bouwden een nieuwe kerk in 1170, maar deze raakte na 1345 in onbruik. De huidige Basiliek is door Antonio Barluzzi ontworpen en in 1924 ingezegend.
Kijk, er is net een Mis aan de gang. Op zich heeft dat wel wat, maar we kunnen nu niet rondlopen om alles te bekijken. Sowieso, onze chauffeur wacht (hij is de rust zelve), maar we gaan nog meer bekijken. Zoals gezegd, ik loop even om en maak deze foto van de Basiliek. We gaan naar het Graf van Maria, dat ligt hier vlakbij. De façade, de trap en de christelijke graven in de zijkanten dateren uit de 12e eeuw. De ondergrondse crypte met Armeens altaar stamt uit de Byzantijnse tijd (4e eeuw). Ik meen dat dit de kapel is met het graf van Maria aan de linkerkant. En dit moet dan wel het graf van Maria zijn. En dan houd ik dit altaar/graf ‘over’. Wat zou dit zijn? Wie het weet mag het zeggen. We gaan weer, aan die vreselijke bouwlampen moeten ze nodig iets doen! Rechts van de façade ligt de Grot van Getsémane ofwel de Grot van het Verraad door Judas. OK, onze taxichauffeur heeft ons veel laten zien en gefungeerd als een volleerd reisleider. Wellicht maken we te zijner tijd nog eens gebruik van zijn diensten. Hierbij zijn Facebook account https://www.facebook.com/mohe.avsalom, zijn mailadres mohe1904@hotmail.com en zijn telefoonnummer +972504696929 (voor Whatsapp).
We vragen om ons naar de Lions poort te rijden, die poort hebben we nog niet gezien.
We rekenen de afgesproken NIS 560,- af en doen er nog NIS 40,- bij. Orchideetje heeft nog US dollars bij zich voor het geval dat. We geven de taxichauffeur $20,- extra. Daar is hij erg blij mee, het kan meteen in zijn potje voor een nieuwe Mercedes. We vragen nog om een bonnetje voor NIS 560,- want feitelijk hadden we al via de reisorganisatie ‘Harel’ voor deze excursie betaald. Update: ‘Harel’ was zo fideel om ons de tegenwaarde in euro’s over te maken!
De Lions Gate is één van de zeven (open) poorten rond de Oude Stad. De muur (en de poorten) rond de Oude Stad is gebouwd door de Ottomaan Sultan Suleiman de Grote tussen 1537 – 1541. Buitenom de Oude Stad lopen we naar de Mestpoort. Van hieruit is de koepel van de El-Aqsa moskee te zien. De Mestpoort dankt zijn naam aan het feit dat hier het stadsvuil werd verzameld. In de verte zijn de veiligheidspoortjes te zien. Daarachter is de Westwall, daar gaan we kijken. Ai, de elektronische poortjes zijn niet bemensd. Staat de ‘prik’ erop? Daar durf ik niet doorheen, straks kunnen ze me wegdragen! Een Israëliër zegt dat het Shabbat is en dat de elektronische poortjes op ‘UIT’ staan. Ik kijk nog eens goed en zie dat ik er – met een beetje persen – langs kan lopen. Vanaf dit punt word je geacht ‘heilige kleding’ te dragen. Tjonge, het is druk. Het loopt tegen vijven, de Shabbat begint zo. Een grote groep vrouwen heeft zich verzameld en zingt Israëlische liederen. Dat gaat onder leiding van deze dame. Nou, ze heeft er goed de wind onder. De mannenafdeling is goed bevolkt. De militairen (rechts) gaan ook zingen en al snel sluiten velen zich daar bij aan. Dit heeft wel wat. Ik word aangesproken, tijdens de Shabbat mogen er geen foto’s worden gemaakt. Dat wist ik niet, maar het is wel logisch. OK, vanaf nu dus ‘sneaky’ fotograferen. Is dit veiligheidspersoneel? Ze hebben dezelfde logo’s op hun jacks en broeken. De tekst is Hebreeuws, dat kan ik helaas niet lezen. De man rechts heeft een M16 aan de schouder hangen voorzien van laserpointer. Zo meteen wordt het donker, met zo’n laserpointer kun je dan wel uit de voeten. De man op de rug gezien heeft rechts een pistool (zonder holster) en links onder zijn vest heeft hij er nog één. Er lopen hier een aantal dames en heren rond (in burgerkleding) met een M16 over de schouder. Orchideetje spreekt de dame in de witte trui aan. Ze zegt dat ze soldaat is.
Kijk, ik voel me hier behoorlijk veilig! De volgende keer vraag ik of ik ook een M16 kan krijgen (lenen), een laserpointer erop hoeft niet. We krijgen trek en we besluiten buitenom naar de Jaffa poort te lopen. Om nu dwars door de Oude Stad (in het donker) naar de Jaffa poort te lopen durven we niet aan.
Kijk, een Chinees restaurant! Dat lijkt ons wel wat. We moeten de trap op naar boven. Dat ziet er prima uit, druk is het niet. Zoals gebruikelijk is er een uitgebreid menu. Ik bestel een glas Cabernet Sauvignon en Spare Ribs Szechuan.
En, zoals gebruikelijk bij de ‘Chinees’ staat het bestelde vlot op tafel. De Spare Ribs zien er anders uit dan bij ‘ons’ thuis, maar smaken er niet minder om.
Trouwens, ook de wijn is prima. De nota bedraagt NIS 324,- daar maken we NIS 340 van. ’t Is niet ver meer naar het hotel, maar het is donker, het regent een beetje, de straat is nat/glad en we zijn best wel een beetje moe na deze inspannende dag. We vragen of er een taxi gebeld kan worden, maar dat is niet nodig, er staat er één standaard voor de ‘Chinees’. Dat kost ons NIS 40,- maar we staan na precies vijf minuten voor ons hotel. Zou de taxichauffeur – zonder een moment te aarzelen – naar alle 71 hotels in Jeruzalem de weg weten? Van ons hotel had hij het coördinaat in zijn hoofd zitten.
In het hotel bereiden we chocomel in de lobby. Het koffiezetapparaat is verdwenen, want Shabbat. Wel staat er een grote ketel heet water. Deze is voor het begin van de Shabbat aangezet en blijft ruim 24 uur ‘AAN’. Dat is toegestaan.
We nuttigen nog een glaasje wijn en gaan daarna te bed.