Lieve lezer(essen)s van mijn wandelavonturen,

Geen wandelavontuur? Nee, dat is het slechte nieuws.
Nu het goede nieuws: hier volgt een reisverslag van ons reisje naar Turijn in Italië.
Una Vacanza è come l’amore – attesa con piacere, vissuta con disagio, e ricordata con nostalgia (vertaling aan het eind van dit reisverslag).

Reisverslag Turijn (Italië)
Donderdag 17 oktober t/m donderdag 24 oktober 2019

Even vooraf
Turijn is bekend om het Museo Egizio, het op één na grootste museum ter wereld betreffende de Egyptische archeologie en antropologie. De grootste collectie bevindt zich in het Egyptisch museum in Caïro. Tja, daar wil ik ook nog graag een keertje heen, maar nu eerst Turijn.
Sowieso is in Turijn nog veel meer te zien, vele Palazzo’s, de Dom (met de beroemde ‘lijkwade’), het Wapenmuseum, enz. Bovendien is Turijn bekend om zijn lekkere eten en drinken.
Maar… dit verslag lijkt mij alleen interessant voor Italië/cultuurliefhebbers, maar ook voor degenen die al eens in Turijn zijn geweest of er nog heen willen.
Even vooraf, dit keer geen groepsreis, dus moet ik mij inlezen. We beschikken alleen over het boekwerkje ‘Turijn’ van de ANWB. Maar ook op internet is veel te vinden over Turijn.
Sowieso moet ik een vliegreis en een hotel boeken. Dat doe ik via Expedia (https://www.expedia.nl). Een stedenreis boeken via Expedia gaat vlot. Helaas – vind ik – is het veel lastiger om een rondreis te boeken (meerdere hotels/B&B’s, de huurauto niet op de eerste dag, heen en terug via een andere luchthaven, enz.). Als Expedia die mogelijkheden op de site weet in te bouwen, gaat zij veel meer omzet draaien (gratis tip!). Ons plan om een rondrit te maken in Andalusië moet nog even wachten.
Ok, via Expedia boek ik een vlucht bij de KLM en hotel NH Torino Santo Stefano (nhsantostefano@nh-hotels.com), centraal gelegen in Turijn op een kwartiertje lopen van het (bus)station Torino Porta Nuova. Naar dit (bus)station gaan we vanaf het vliegveld met de SADEM bus service. De halte van de SADEM bus op het vliegveld is net buiten de aankomsthal tussen de twee weghelften (één voor taxi’s, één om passagiers af te zetten). Tickets kosten € 6,50 per stuk en zijn verkrijgbaar in de aankomsthal bij de ticketautomaat en (als deze bemenst is) bij de balie van Ricevitoria. Is het mogelijk om meteen retouren te kopen? Een ticket kopen bij de buschauffeur is mogelijk, maar dan is het €1,00 per ticket duurder.
De busrit vanaf het vliegveld naar Torino Porta Nuova duurt 45 minuten. De bus vertrekt ongeveer ieder kwartier in beide richtingen, in het weekend en op feestdagen rijdt de bus ieder half uur. Op weekdagen vertrekt de eerste bus vanuit de stad om 05.15 uur en de laatste bus vanaf het vliegveld om 00.00 uur. Het is maar dat u het weet, want u gaat natuurlijk ook naar Turijn.
Mooi, maar ik ben er nog niet met de voorbereiding. In het boekwerkje ‘Turijn’ zit een papieren stadsplattegrond. Ik ga ervan uit dat bij het hotel danwel de ‘Informatie’ ook wel een en ander te verkrijgen valt. Maar ik ga niet uitsluitend met een papieren kaart op stap, ik beschik tenslotte over een GPS. Op mijn GPS staat de City Navigator Europe, dat is best wel een goede kaart van Europa tot op straatniveau. Maar ik download ook van OpenStreetMap (https://www.openstreetmap.org/#map=8/52.154/5.295) het gedeelte Turijn. Ok, het is allemaal niet zo gebruiksvriendelijk, maar met gebruik van de programma’s: JaVaWa IMGname, Garmin BaseCamp, Garmin MapManager en Garmin MapInstall wijst het zich eigenlijk vanzelf. Ok, ‘OSM’ staat – mét de door mij aangemaakte Waypoints van alles wat we willen zien – op mijn GPS. Nu kan het eigenlijk niet meer mis.
Maar ik ben er nog steeds niet, het is een aanrader om vooraf op internet de tickets te boeken voor het Egyptisch museum. Zo ontloop je de wachtrij en je bent zeker van de toegang. Ai, ik zie dat de maand oktober nog niet boekbaar is, dat betekent elke dag even kijken. Op 20 september blijkt oktober vrijgegeven. Dat kost mij €15,- per ticket + €2,- omdat je op internet boekt. Het is eigenlijk de omgekeerde wereld, eigenlijk zou je €2,- korting moeten krijgen. Maar ja, zo werkt het nu eenmaal. Met creditkaart te betalen, tegenwoordig kun je echt niet meer zonder zo’n ding.
Maar nu eerst iets over de geschiedenis van Turijn.
Een Griekse legende verhaalt over een zekere Eridano, die in de 5e eeuw voor onze jaartelling de boot naar Sicilië nam en vandaar reisde waar de rivieren Po en Dora elkaar ontmoeten. In deze vlakte stichtte hij een stad van Taurini. In de 4e eeuw voor onze jaartelling woonde er de Keltische stam Taurini. De naam Taurini verwijst naar stier, maar ook naar ‘wonen aan de voet van de berg’.
In 218 voor onze jaartelling kwam Hannibal en verwoestte Turijn. Keizer Augustus bouwde in 28 voor onze jaartelling de stad weer op. Turijn kreeg toen de grondvorm van een rechthoek met een recht stratenplan en de naam Augusta Taurinorum. De middeleeuwse torens van Palazzo Madama herinneren nog aan de plek waar één van de vier stadspoorten stond.
Vanaf de 4e eeuw werd Turijn overlopen door barbaren. In 569 werd Turijn het centrum van een Longobardisch hertogdom dat tot in het rijk van de Franken reikte. Door het huwelijk begin 11e eeuw van de erfgename van Turijn en omgeving, Adelaïde, met een Savoye kwam deze familie in beeld. Het duurde nog tot 1563 totdat Turijn de hoofdstad van het hertogdom Savoye werd. Met een korte onderbreking in de Franse tijd (1536-1562 en 1798-1814) bleven de hertogen van Savoye in Turijn tot 1865 aan de macht.
Het woord ‘risorgimento’ betekent herrijzenis en staat voor de eenwording van Italië.
Dit proces begon in 1820 met de opstanden in Napels en Piemonte. Tot die tijd was Italië een lappendeken van stadstaatjes. Het grondgebied van Noord-Italië werd toen door Oostenrijk, Frankrijk en Duitsland gebruikt om hun geschillen te beslechten. De wens groeide om die buitenlanders te verjagen. Tijdens de Napoleontische bezetting (1798-1814) had Piemonte een moderne wetgeving en doelmatiger bestuur gekregen. Ook kreeg de groeiende middenklasse geschriften met liberale ideeën onder ogen.
Dit ondermijnde het lokale feodale gezag. Belangrijke voormannen van het Risorgimento waren Garibaldi, graaf Benso Camillo Cavour, Giuseppe Mazzini en Massimo Taparelli markies van Azeglio. In 1861 werd de Savoye Victor Emanuele II de eerste koning van een verenigd Italië. Turijn werd de hoofdstad.
Met de oprichting van de Fiatfabriek werd Turijn begin twintigste eeuw een industrieel centrum. In 1911 vond er de Wereldtentoonstelling plaats. Vanuit Zuid-Italië verhuisden velen op zoek naar werk tot in de jaren zeventig naar Turijn. De contrasten tussen arm en rijk waren groot. Kunststroming Arte Povera ‘protesteerde’ met kunst als medium, groeperingen als de Brigate Rosso ‘protesteerden’ op een gewelddadige manier.
De eerste studentenprotesten begonnen in Turijn. Men kende Turijn in de tweede helft van de twintigste eeuw vooral uit beelden van (stakende) arbeiders voor grauwe gebouwen.
In de jaren negentig begon de grote schoonmaak. In 2006 waren er de Olympische Winterspelen en de eerste Salone del Gusto, het tweejaarlijkse podium van de Slow Food beweging. Turijn richt zich nu naast de auto-industrie op de luchtvaartsector en innovatieve technologieën, producten van de ‘smaak’, zoals chocolade en koffie, luxe als mode, parfum en juwelen. In de wijk CitTorino wordt een voormalig gebouw van de spoorwegen verbouwd tot het belangrijkste congrescentrum van de stad (Ex Westinghouse). Ook positioneert Turijn zich als een sportieve en groene stad waar historie en hedendaagse tijd als vanzelfsprekend samengaan.
Nog even wat cijfers.
Stichting: in de 4e eeuw voor onze jaartelling stichtten Keltische stammen, waaronder de Taurini, een nederzetting aan de voet van de bergen.
Ligging: Turijn ligt aan de voet van de Alpen, heeft een landklimaat en ligt op 239 meter boven de zeespiegel.
Bestuur: Turijn is de hoofdstad van de regio Piemonte. In 2016 koos Turijn een vrouwelijke burgemeester, Chiara Appendino van de nog jonge politieke partij Movimento 5 Stelle van Beppe Grillo.
Bevolking: de stad heeft circa 900.000 inwoners. Met de buitenwijken telt Turijn circa 1,7 miljoen inwoners en wanneer de aangrenzende gemeenten worden meegeteld zijn het er 2,3 miljoen.
Economie: Turijn is de derde economie van Italië, heeft één van de belangrijkste universiteiten en is één van de belangrijkste op het gebied van kunst, toerisme, wetenschap en cultuur.
Bijzonder: een deel van het centrum staat met de buitenpaleizen aan de rand van de stad op de UNESCO Werelderfgoedlijst.
Maar nu gaat de reis toch echt beginnen.