Donderdag 17 oktober 2019
Schiphol – Turijn
Zoonlief rijdt ons in alle vroegte naar het station. Het is nog donker en tamelijk fris. Tja, ook in Turijn is het weer niet alles.Veel bezienswaardigheden zijn binnen, maar het is natuurlijk veel aantrekkelijker om in het zonnetje van het één naar het ander te lopen. Dit reisje had ik met opzet wat later in het jaar gepland, ik hoopte erop dat mijn nieuwe iPhone binnen zou zijn. Helaas, helaas!
Nu heb ik wel – blijkt – het meest gewilde model besteld in de meest gewilde kleur en met het meest gewilde geheugen. Daar heeft Apple zeker niet op gerekend, op de grote vraag naar dit model. Ok, dan moeten de foto’s maar met mijn oude iPhone en mijn Nikon.
Trouwens, gisteren kreeg ik een mail van de KLM dat ik de boardingpassen kon uitprinten. Meteen gedaan. Ook kon ik upgraden naar business voor €45,- p/p.
Dat is natuurlijk spotgoedkoop. Toch niet gedaan, ten eerste voegt het aan zo’n korte vlucht weinig toe, ten tweede had ik al stoelen (tegen meerkosten) geboekt bij de nooduitgang en ten derde krijg je alleen een ‘huisje’ op intercontinentale business vluchten.
Later op de woensdag kreeg ik een mail dat er morgen een landelijke staking is van de catering-leverancier. Aan boord krijgen we dus niets te eten en te drinken. Nou ja, dat overleven we wel.
Sowieso ben ik blij dat de boeren gisteren hebben uitgekozen om met hun trekkers naar Den Haag op te trekken. De boeren zijn het niet eens met het stikstofbeleid van de regering. Ik heb me niet verdiept in de stikstof-problematiek – en ik ga dat ook niet doen – wel heb ik de indruk dat het kabinet én de Provinciale Staten er een ‘puinhoop’ van hebben gemaakt. Die minister van Landbouw – Carola Schouten – lijkt mij absoluut niet voor haar taak berekend, dat zag ik enige tijd geleden al met de perikelen rond de pulsvisserij. Zelf heb ik het al moeilijk genoeg met de problematiek rond het vliegen en in het bijzonder met de CO2-uitstoot. Dat compenseren wij natuurlijk, dus niets aan de hand. Komt het er nu op neer dat als je veel vliegt en veel compenseert het alleen maar goed is voor de natuur?
Groot-Britannië zit met z’n Brexit, ze hebben nog 15 dagen de tijd. Dan de inval van Turkije (lees Erdogan) in Syrië, de Catalaanse problemen en we kunnen weer even vooruit. Wacht, het onderwijzend personeel gaat op 6 november demonstreren. Het gaat niet eens om meer salaris, maar om het beleid!
Nou Mark (Rutte), je kunt wél aan de bak! En dan speelt nog de terugkeer van de IS-kinderen. U weet wel, die bevinden zich onder barre omstandigheden in Syrië en Irak in ‘vluchtelingenkampen’. Ik lees dat deze kampen bewaakt worden door Koerdische militairen. Ze zijn dus gewoon gevangenen. Het kabinet ‘worstelt’ met deze problematiek, met andere woorden, de kinderen zijn mét hun moeders voor de kerst thuis.
Trouwens, de boeren zijn van plan om een nieuwe partij – BoerenBurgerBelang  – op te richten. Daar zullen de traditionele partijen – en zeker het CDA – niet blij mee zijn. Ga ik op die nieuwe partij stemmen? Momenteel ben ik ‘dolende’. Als laatste speelt de ZwartePieten-discussie. Ook lekker belangrijk! Last but not least, het kabinet gaat aan de slag om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk Nederlanders op 5 mei een vrije dag hebben. Daar zit ik nu echt op te wachten!
De trein is mooi op tijd en de overstap verloopt probleemloos en even voor halfacht staan we op Schiphol. Kijk, we staan op het informatiebord, op naar vertrekhal 1. Daar kunnen we terecht bij balie 8 en we zijn bijna meteen aan de beurt. Hier kunnen we onze ruimbagage – waar je tegenwoordig zwaar voor moet betalen – ‘kwijt’.
Zaterdag begint de herfstvakantie, dan zal het hier wel een heel stuk drukker zijn. Sowieso hoeft niemand zich te schamen, want wij compenseren uiteraard allemaal onze CO2-uitstoot. Of gaat het nu om de stikstof? Sorry, maar ik kan het allemaal niet meer bijhouden. Scheikunde zat niet in mijn pakket, dus al die discussies gaan mij zwaar boven de pet.
Ook de security gaat vlot. Is het dreigingsniveau verlaagd? Mogelijk zijn ook de scanners beter, want mijn handbagage gaat zonder problemen door de scan.
Ook het fouilleren – gezien mijn pacemaker – gaat vlot en tegen achten staan we in Lounge 1. U ziet, het is aardig druk, maar eigenlijk valt het best mee.We scoren koffie/thee en cake bij de Starbucks en wachten tot we kunnen boarden.
Dat wordt 09.15 uur.
Verderop staan twee Cityhoppers, eentje zal er voor ons zijn.Nee, toch niet, we gaan nog een stukje met de bus. Inmiddels zit ik op stoel 11A (bij de nooduitgang) en de volgende bus komt voorrijden.Volgens de mail van de KLM zou het toestel volzitten, maar als iedereen zit, zie ik toch nog een handvol lege stoelen.
Om 09.43 uur gaan we taxiën. Departure was gepland om 09.40 uur, zijn we nu precies op tijd? Maar ja, departure-tijd, is dat nu het tijdstip vertrek van de gate? Of motoren aan en taxiën? Of het moment van loskomen van de startbaan? Dat moet ik eens navragen.Dat toestel van TUI zit achter ons, waar zou die heengaan?We taxiën naar startbaan 18L, dat is de Aalsmeerbaan.Precies 09.52 uur zijn we los. Trouwens, we vliegen met een Embraer 190, daarin kunnen 100 passagiers.De zon komt door, maar veel is het niet.Het lijkt al heel wat, maar we zitten nog precies boven de Aalsmeerbaan.De gebouwen verderop is Schiphol Oost.Verderop ligt Amstelveen.Links Uithoorn en ik denk het riviertje de Amstel.Ondanks de staking krijgen we nog een stroopwafel en twee keer een bekertje water.
Het is inmiddels bij elven en we zitten boven de Alpen. Goed weer, zo te zien.Het is even na elven en we zijn al een heel stuk gedaald. Waar we precies zitten weet ik niet, mijn iPhone heeft het coördinaat niet ‘genomen’, maar in elk geval zuid van Turijn.We vliegen noordwest van Turijn recht op de luchthaven af. Rechts boven – net onder dat fabriekscomplex – ligt buitenverblijf Venaria Reale. Daar willen we ook naartoe.We zijn er bijna. In de verte bergen, daar eindigt de Po-vlakte.Recht voor ons ligt de landingsbaan en onder ons het dorpje Caselle. Je zult hier maar wonen!Precies om 11.10 uur touch-down. We hebben er dus één uur en 18 minuutjes op gevlogen. Heel wat korter dan de geplande reistijd van 1.35 uur. Het is hier droog en redelijk zonnig.Torino Airport, we zijn er. Om een mij onbekende reden noemen ze in Italië de stad ‘Torino’ in plaats van ‘Turijn’.We gaan aan de gate en al snel staan we bij de bagageband. De koffers komen vlot, op naar de balie van SADEM. Dat is even zoeken (en vragen), helaas is de balie niet bemenst. Gelukkig werkt de automaat simpel en accepteert contant geld. De bushalte vinden we vlot en na een minuut of vijf komt de bus voorrijden.Na precies drie kwartier bereiken we om 12.30 uur halte Porta Nuova. In de winkelgalerij scoren we meteen espresso/thee en een croissant. Het is 23 graden in de plus en beslist aangenaam.
Ik zie zo gauw geen taxi en we gaan er ook niet naar op zoek. Op ons gemak ‘rollen’ we richting hotel. Onderweg komen we langs een fontein met twee mooie beelden.Kijk, daar is hotel NH Torino Santo Stefano, het is een behoorlijk groot hotel met 134 kamers.Het is inmiddels 13.15 uur, maar we kunnen al inchecken (eigenlijk vanaf 15.00 uur). Willen we het ontbijt bijboeken? Oeps, ik dacht dat het ontbijt inbegrepen was. Ik zoek ik mijn papieren, maar helaas, het ontbijt is niet inbegrepen. Ai, en ontbijten is hier niet goedkoop. Tja, ontbijten in de winkelstraat is natuurlijk veel goedkoper, maar daar hebben we geen zin in. We boeken meteen ontbijtjes voor de hele week. Dat rekenen we direct af en tevens de toeristenbelasting. Dat laatste was ons bekend, dat staat duidelijk in de boeking van Expedia (€3,70 p/p per nacht, tja, Torino wil ook zijn deel van de koek).
Overigens, NH Torino Santo Stefano ligt in de chique wijk Quadrilatero Romano, die bekend staat vanwege de fantastische winkels, restaurants en het nachtleven.
Met de lift gaan we naar de 3e etage, naar onze kamer. Het trappenhuis ziet er wel bizar uit.De kamer ziet er prima uit, maar WiFi krijg ik niet aan de praat. Gelukkig is de receptie behulpzaam. Ok, het is prima weer, dus lopen we naar Porta Palatina.
Deze oude Romeinse poort werd gebouwd als toegang tot de stad en het paleis. De ruim dertig meter hoge torens verschaften destijds een uitstekend uitzicht over het omliggende gebied en de stad zelf. Sinds de restauratiewerkzaamheden in 2007 zijn de torens toegankelijk voor publiek.Nou, die torens zijn dus niet toegankelijk, tenminste, ik zie nergens een deur of wat dan ook. Keizer Augustus, de stichter van Torino.Het is onleesbaar, maar volgens Wikipedia is dit keizer Julius Ceasar.Even een foto van de andere kant.Ik neem aan dat rechts een stuk stadsmuur is te zien en op de voorgrond ruïnes van gebouwen. Helaas is er nergens een bordje te bekennen.Hier vlakbij en ook dicht bij ons hotel staat de Duomo di Torino. Wie weet is er zondag een mis mét koor! We gaan in elk geval zondag weer kijken. Kijk, dit is hem met daarnaast de romaanse klokkentoren uit 1470.Voluit heet de Dom: ‘Cattedrale di San Giovanni Battiste’. De Dom is gebouwd in de vijftiende eeuw en gewijd aan Sint Johannes de Doper. Als rooms-katholieke kerk heeft het voor lange tijd een zeer belangrijke functie vervuld, waaronder die als bedevaartoord. In de Dom van Turijn wordt namelijk de ‘Lijkwade van Turijn’ bewaard. In het Italiaans noemen ze het de ‘Sindone di Torino’. Even over de Lijkwade, een linnen doek van ongeveer 5 meter lang en anderhalve meter breed. Die Lijkwade krijgen wij (helaas) niet te zien. De Lijkwade wordt gezien de kwetsbaarheid maar eens in de vijf jaar tentoongesteld. De laatste keer was van 19 april tot 24 juni 2015. Naar verwachting wordt het dus 2020. Tja, dan kan het wel eens ontzettend druk worden in Turijn.
De Lijkwade wordt bewaard in de speciaal daarvoor gebouwde Capella della Sacra Sindone. Achter glas is een kist te zien met een doek daaroverheen. In die kist ligt de Lijkwade op een speciaal bed van aluminium. Sensoren controleren of de temperatuur, luchtvochtigheid, luchtdruk en luchtkwaliteit nog in orde zijn. Zoals ongetwijfeld bekend zijn op dit linnen doek vage sporen te zien van een mannelijk menselijk lichaam, volgens de overlevering van Jezus. Is de Lijkwade authentiek? De eerste berichten over de Lijkwade dateren uit halverwege de 14e eeuw. In 1988 is een vezel uit een hoekpunt door drie gerenommeerde onderzoeksinstituten met de koolstof 14-datering onderzocht.
Zij kwamen tot een datering tussen 1260 – 1390. In 2013 is een publicatie verschenen waarin Italiaanse wetenschappers de Lijkwade dateren tussen 280 voor onze jaartelling tot 220 na onze jaartelling. Maar veruit de meeste wetenschappers gaan ervan uit dat de Lijkwade een ‘vervalsing’ is uit de late middeleeuwen. Ook de Katholieke kerk heeft de Lijkwade nooit als een relikwie erkent. Overigens, mijn inziens wordt het begrip ‘vervalsing’ hier onjuist gebruikt. Een vervalsing wil zeggen dat er ook een ‘echte’ Lijkwade is. Die ‘echte’ bestaat niet. Hier is sprake van een ‘nep’ Lijkwade. Het volk wordt dus ordinair beetgenomen.
Tja, wat hiervan te denken. Thomas van Aquino (±1225 – 1274), een Italiaans filosoof en theoloog stelt: ‘Voor iemand die gelooft, is geen verklaring noodzakelijk. Voor iemand zonder geloof is geen verklaring mogelijk’. Maar toch zoekt de gelovige naar ‘iets van bewijs’. Zelf maakte Thomas van Aquino zich daar ook schuldig aan. In één van zijn werken formuleerde hij vijf zogeheten ‘godsbewijzen’. Even naar 2020 als de Lijkwade mogelijk weer te zien is. Ik vrees dat er zich dan ‘hysterische’ taferelen gaan afspelen.
Soortgelijk heb ik gezien in Jeruzalem in de Heilig Grafkerk. Hier is de ‘Steen der Zalving’ te zien, een plaat roodachtig kalksteen waarvan wordt verondersteld dat hierop het lichaam van Jezus werd gebalsemd vóór de graflegging. Hier worden kaarsen neergelegd en mensen breken spontaan in huilen uit. Hebt u weleens gehoord van het ‘Jeruzalem-syndroom’? Dit is een psychische aandoening die kan optreden bij een intense religieuze ervaring. Er kan sprake zijn van wanen, obsessieve ideeën of identificatieproblemen. Soms is tijdelijke opname in een psychiatrische kliniek noodzakelijk.
Overigens, de huidige Steen der Zalving dateert uit 1810! Dat geeft te denken!
Nogmaals de Dom, er gaat net een schoolklas naar binnen. Dat zie ik vaak in Italië, men is trots op zijn cultuur en het cultureel erfgoed wordt aan de schoolkinderen getoond.
Die kinderen gedragen zich voorbeeldig, daar kan menig Nederlands kind een punt aan zuigen.Het interieur is karig – voor een rooms-katholieke kerk – zeg maar ‘kaal’.Het orgel is redelijk voorzien van ornamenten.Het kan niet missen, het is die kant op.Hm, tekst om in de juiste stemming te komen.Deze kapel is speciaal gebouwd voor de Lijkwade.Het is misschien niet helemaal ethisch om dit tafereel te fotograferen, maar ik ben verplicht om mijn lezers een goede indruk te geven. Aandoenlijk is het zeker.Achter (gepantserd?) glas is het doek te zien waaronder de kist met daarin de beroemde Lijkwade. De ruit weerspiegeld het orgel dat zich aan de tegenoverliggende zijde bevindt. Ook is een afbeelding te zien met het ‘gezicht’ van Jezus.Zoals gezegd, de Dom is sober uitgevoerd, maar de kapellen mogen er zeker wezen. Deze laat ik voor zichzelf spreken.
We lopen de Dom uit, slaan linksaf het straatje in, lopen langs Palazzo Reale en bereiken de San Lorenzo kerk.In de gids vind ik:
De kerk is gewijd aan St. Lawrence, een herinnering aan de overwinning in de strijd tegen de Fransen in 1557. Omdat er niet direct voldoende geld voorhanden was, heeft men hier eerst een kapel voor ingericht. Deze bevindt zich aan de ingang van de kerk. De koepel van deze kerk is indrukkend om te zien, zeker vanaf de binnenzijde.
Tja, bij elk monument staat een roestvrijstalen informatiebord. Heel mooi, maar slecht te lezen.De gevel ziet er niet uit, het zou ook een hostel kunnen zijn. De koepel toont indrukwekkend! Zoals vaak zit er een bedelaar voor de deur, wat zou zo’n man/vrouw nu per dag scoren? Rechts een leugenbankje (er staan er meer) met locals die elkaar bijpraten.Links en rechts op de gevel staat een klok en een zonnewijzer, een verwijzing naar het verglijden van de tijd.

Om te beginnen de kapel aan de ingang van de kerk.Hier hangt ook de plattegrond met informatie.Tjonge, het interieur is zeker indrukwekkend! Elk stukje wand is voorzien van beeldhouwwerk, schilderijen en marmer.Een koepel zoals deze heb ik niet eerder gezien. Ongelooflijk dat iemand dat zo bedacht heeft. Ziet u de lantaarn in de top met de acht vensters? Dit octogonale spel verwijst naar het oneindige. De kerk wordt vanuit de koepel verlicht, een verwijzing naar het licht van God. Ramen rondom zijn er niet.In het rond de vier evangelisten. Een ster met acht dubbele punten vormt de bogen. In het hoogste punt van de koepel (55 meter) symboliseerde Guarini (de architect) de Heilige Geest.Het altaar heeft Guarini los van de achterwand gesitueerd, het schilderij verhaalt over het leven van de heilige Lorenzo en zijn martelaarschap. Vooraan beneden verbeeldt een plaquette de gelofte – het bouwen van deze kerk – van Emanuele Filiberto di Savoia na de slag bij Saint Quentin.Ook de kapellen zijn onovertroffen in schoonheid.Het schilderij in deze kapel is heel bijzonder. Hier zijn de nagels niet in de handen, maar in de polsen geslagen. Mogelijk bekend, maar de handen (de middenhandsbeenderen) kunnen het gewicht van het lichaam niet dragen, met uitscheuren tot gevolg. Een nagel geslagen door de polsen (de handwortelbeentjes) kunnen het gewicht wél dragen.
Op dit schilderij is het niet te zien, maar de nagels werden destijds niet door de voet geslagen (de middenvoetsbeenderen), maar door de enkel dwars door het hielbeen. Bekend is waarschijnlijk dat kruisiging de meest pijnlijke manier is om iemand ter dood te brengen.Oh, zo te zien is er hier een expositie over de Lijkwade.De doornenkroon, ik heb nooit een boom/struik gezien met zulke enorme doornen.Dat zijn geen spijkers meer! Hier kun je een circustent mee vastnagelen.Deze informatie slaat op de ‘Sudarium’ ofwel de zweetdoek die in de kathedraal van de Spaanse stad Ovieto wordt bewaard. Men beweert dat deze zweetdoek is gebruikt om het gezicht van Jezus af te dekken (deppen?) na zijn dood. Ook deze zweetdoek is omstreden, maar dat is wel logisch.Verder hangt hier een aantal items waarvan ik niet weet in hoeverre deze bewerkt zijn.We lopen naar de Informatie, maar onderweg scoren we thee met iets erbij. Van kerken kijken krijg je dorst!Het is druk bij de informatie, maar we krijgen na even wachten informatie over de bus naar Villa della Regina en Reggia Venaria Reale. Verder een plattegrond van Turijn (maar de plattegrond uit het ANWB-gidsje is beter). Sowieso gebruik ik mijn GPS, OpenStreetMap draait prima, maar de Europese kaart doet er eigenlijk niet voor onder. Verder nemen we een foldertje van de Hop-On bus mee.
Turijn staat bekend om zijn galerijen, maar liefst 18 kilometer in het centrum. Zo kun je droog winkelen danwel in de schaduw verkeren. Deze jongelui brengen klassieke muziek ten gehore en doen dat zeker niet verkeerd.Wat zie ik daar? Een echte Apple Store!Nou, hier hebben ze hem wel! Mijn nieuwe iPhone bedoel ik.We lopen naar het Egyptisch Museum, daar gaan we morgen heen. Ok, het waypoint klopt, daar lopen we morgen zo naartoe.
Intussen krijgen we wel trek! We zijn vlakbij het San Carlo plein dat bekend staat om zijn vele restaurants. Nou, dat plein ziet er maar ongezellig uit en de restaurants spreken ons niet aan. Hier moet je duidelijk in de zomer zijn.
We ontwaren in de winkelstraat (ok, daar zijn er veel van!) een chinees restaurant. Het is bij zessen, maar we vragen het toch maar. Tja, dat zat erin, om zeven uur zijn we de eersten. Schuin ertegenover ontwaren we een restaurant en hier kunnen we – ondanks het voor Italianen vroege uur – terecht.De ‘kaart’ ziet er goed uit, maar we houden het op iets eenvoudigs.Om te beginnen een Griekse salade, we zijn tenslotte in Italië. En rode wijn, idem.Als hoofdgerecht kip bedekt met stukjes appel, sperziebonen, gebakken aardappelen en brood.We rekenen €46,- af en daar doen we nog een paar euro bij. Eenvoudig maar prima gegeten.
Om tien over zeven lopen we naar ons hotel. Ver is het niet, alles is hier op loopafstand. Douchen en tijdig kruipen we erin. Vandaag hebben we al veel gezien, we hebben het wel gehad.