Firenze (aug 2023)

Zondag 20 augustus
Firenze: Sinagoga e Museo Ebraico, Santa Croce
Ik voel mij redelijk tot goed! Daar ben ik wel blij mee! Tegen negenen genieten we het ontbijt en dat valt bij mij goed.
Wat zullen we doen? We hebben al heel veel gedaan! De Firenzecard is gistermiddag verlopen, maar deze is gratis met 48 uur te verlengen. Je moet dan wel een App downloaden en verder wijst het zich eigenlijk vanzelf. Hm, drie jaar geleden moest je voor de ‘restart’ nog €28,- betalen.
Ok, we gaan naar de Sinagoga e Museo Ebraico. Het is wel een eindje tippelen, want de synagoge ligt vanuit ons hotel gezien aan de andere kant van het centrum.
Om te beginnen enige algemene informatie:
Ook de Joodse cultuur heeft zijn sporen achtergelaten in de stad Firenze. Dit is gedaan door een prachtige synagoge te bouwen. De Sinagoga e Museo Ebraico is één van de grootste synagogen van Centraal en Zuid-Europa.
Het is dan ook één van de belangrijkste joodse gebedshuizen van Europa.
De synagoge werd gebouwd nadat de Joodse gemeenschap vanaf het midden van de negentiende eeuw streefde naar een volwaardige plaats in de Toscaanse gemeenschap. Uiteindelijk resulteerde dit met de bouw van de synagoge die in 1882 werd afgerond.
De synagoge is gebouwd volgens hetzelfde grondplan als de Hagia Sophia in lstanbul, een Grieks kruis met een bronzen koepel.
Zowel de binnen- als buitenzijde van de synagoge is erg mooi. Zo vallen aan de buitenzijde meteen de blauwe koepels op van de twee torens en de grote koepel. De prachtige lichte steen die is gebruikt in de façade en de andere delen van de buitenzijde van de synagoge oogt erg mooi.
De grote koepel is aan de binnenzijde van de synagoge met gevoel voor detail afgewerkt.
Het interieur is rijk versierd in Moorse stijl, terwijl de preekstoel geïnspireerd is op de christelijke architectuur. De meubelen zijn deels afkomstig van de twee synagogen in het vroegere ghetto in de buurt van het huidige Piazza della Repubblica: hier woonden de Florentijnse joden tussen 1571 en 1848.
De synagoge kwam er in een periode waarin de Joodse gemeenschap van Firenze een grote bloei kende. Door de geschiedenis heen is dat hier wel eens anders geweest; net als op andere plaatsen in Europa. Tegenwoordig telt de Joodse gemeenschap hier zo’n 1.700 leden. In 1931 waren dit er zo’n 2.700. Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog is het aantal Joden in de stad aanzienlijk kleiner geworden.
Naast dat je van de prachtige synagoge van Firenze kunt genieten zijn er rond het gebedshuis ook vele joodse winkeltjes te vinden waar je bijvoorbeeld koosjer eten kunt halen. In de omgeving zijn ook een Hebreeuwse school en een rusthuis, specifiek voor joodse ouderen.
Het museum toont heilige voorwerpen en vertelt over de geschiedenis van de Joodse gemeenschap in de stad.
Respecteer bij een bezoek de volgende regels: korte broeken en blote armen zijn uit den boze en zowel mannen als vrouwen dragen een hoofddeksel.
Kijk, daar is de synagoge (in tegenlicht).Hm, de twee met een M16 én een pistool bewapende militairen zet ik maar niet op de foto. Daar hebben ze een hekel aan.Links van de synagoge is de ingang, het is inmiddels even na tienen. De rugzakken moeten in een kluisje en uiteraard moeten we door een detectiepoortje. De Firenzecard is niet geldig, we moeten per persoon €6,50 aftikken.
Door de tuin lopen we naar de ingang. Zo te zien zijn ze aan het restaureren.In de tuin staan een aantal plaquettes. Of de vermelde personen zijn omgekomen door oorlogshandelingen danwel zijn afgevoerd naar een vernietigingskamp is mij niet duidelijk.De volgende foto’s en teksten laat ik voor zichzelf spreken.Tegen halftwaalf hebben we het gezien.
De Sinagoga e Museo Ebraico is een indrukwekkend gebouw en dus zeker een bezoek waard.
Naast de synagoge is Ruth’s restaurant. Zo te zien is het ook een crèche en wie weet wat nog meer.Hier geniet ik een espresso en chocoladecake. Nou, prima!Aan een belendend tafeltje zit een echtpaar met twee (kleine) kinderen. Ze komen uit New York en hebben Rome en Venetië al bezocht. Volgend jaar willen ze naar Griekenland. Gisteren stonden we even in de rij achter een echtpaar uit Argentinië. Ai, zei ik, daar komt onze koningin ook vandaan. Toen moesten ze toch wel diep nadenken, Max is zeker niet zo bekend in haar geboorteland.
Bijna pal zuidwaarts is de Franciscanenkerk Santa Croce. Daar gaan we maar eens een kijkje nemen. Onderweg lopen we langs het Museo di Michelangelo. Volgens het gidsje is het niet de moeite waard, dus slaan we het over.Eerst enige algemene informatie over de basiliek Santa Croce:
Eén van de mooiste gotische basilieken van Italië is de Santa Croce in Firenze. De basiliek ligt aan het gelijknamige plein ‘Piazza Santa Croce’.
De ontwerper van de basiliek Santa Croce was de architect Arnolfo di Lapo. Met de bouw is aangevangen in 1294 en 91 jaar later in 1385 voltooid. Kenmerkend voor deze basiliek is het grondplan, namelijk een Egyptisch kruis. Dit Egyptisch kruis kan worden omschreven met de letter T. Het hoogste punt van de kerk is bijna 114,5 meter.
Binnen zijn er vele kunstschatten te bewonderen waaronder de crucifix van Donatello en de tombe van Michelangelo Buonarotti en andere beroemde Florentijnen. De bekendste is wellicht Dante die stierf in 1321 als balling in Ravenna, waar hij begraven ligt. Lange tijd bestond er twist tussen Firenze en Ravenna om zijn lijk, maar Dante blijft voorlopig in Ravenna. In Firenze is nog altijd een lege graftombe van hem te bezichtigen in de Santa Croce.
Wie meebetaalde aan de bouw van deze prachtige kerk, had voor hem en zijn familie het recht om hier begraven te worden. Tja, dat betekent dat er hier maar liefst 276 grafstenen te bewonderen vallen. Verder een prachtige preekstoel, een indrukwekkend altaar en her en der prachtige fresco’s.
In 1966 raakte de basiliek ernstig beschadigd door een overstroming van de rivier de Arno. Het gevolg was dat er veel water, modder en olie de kerk binnenstroomde. Het voordeel van een dergelijke ramp is dat het zoveel jaren later resulteert in een mooi overzicht van de restauratie na de rampspoed. Dit overzicht is te zien in één van de gangen van de kerk.
De laatste rampspoed dateert uit oktober 2017 toen een deel van het plafond instortte waarbij jammer genoeg iemand om het leven kwam.
Een bekende toevoeging aan de basiliek is de Pazzi-kapel die zich bevindt in de kloostertuin van de basiliek. Deze kapel is wereldberoemd en wordt beschouwd als één van de meesterwerken uit de renaissance.
Enige informatie over de ‘Grote Overstroming’.
Door de aanwezigheid van de Arno loopt Firenze altijd het risico op een overstroming.
Dit was het geval op 4 november 1966. De rivier trad toen buiten haar oevers, eerst over de zuidelijke oever en daarna ook over de noordelijke oever. Straten en huizen kwamen onder water te staan. Meer dan honderdduizend Florentijnen vluchtten naar de bovenverdieping of het dak van hun huis en vijftienduizend auto’s werden meegesleurd door het water. In de kerk Santo Croce verdwenen de graftomben van Galileo, Machiavelli, Michelangelo en Rossini meer dan 4 meter onder water. De Galleria degli Ujfizi was tot de derde verdieping getroffen en in de nationale bibliotheek werden meer dan een miljoen manuscripten en boeken bedolven onder een laag modder.
Kijk, daar is de Santa Croce, maar de ingang is aan de linkerzijkant.Helaas, de Firenzecard is niet geldig, we moeten €8,- p/p aftikken. Er staat nagenoeg geen rij, dat valt weer mee.Nou ja, dit is wel weer een zeer mooie Basiliek. Ik sta er gewoon van te kijken!
Ik laat de foto’s en de teksten weer voor zichzelf spreken.Hier het grafmonument voor Dante, zoals bekend is het leeg.Tjonge, wat een groot complex! Maar zeer de moeite waard. Hier staan we op het Piazza Santa Croce. Rechts zit iedereen in de schaduw op de bankjes. Dat gaan we ook doen en genieten er een ijsje bij.Ok, op naar ons hotel waar we kwart voor vier arriveren. De lunch is er vandaag helemaal bij ingeschoten – hoewel de chocoladecake aardig vulde – maar we hebben nog een stuk pizza in de koelkast. Dat smaakt prima met een beker thee erbij. Een kleine siësta, daar waren we wel aan toe.
Om kwart voor zeven lopen we weer naar ons vertrouwde restaurant. De Bistrò durf ik niet aan. Een biertje, water voor de dorst en weer dezelfde salade. Prima brood erbij, wat wil je nog meer.Er wordt een asbak neergezet, die kan meteen weer weg. Er mag hier op het terras gewoon gerookt worden. Toch zie ik het niemand doen.
Ik bestel een Pappardelle al Ragù Bianco Toscane en Orchideetje een Tortelloni al Tartufo. De Tagliatelle was een optie, maar toch maar niet.Kijk, dit is mijn gerecht.Tot slot een Tiramisù.En Espresso om het af te leren.Tegen achten zijn we weer in ons hotel. Douchen en al vroeg kruipen we erin.