Maandag 25 december 2017
Oldeberkoop
Om acht uur staan we op en rond half negen genieten we het ontbijt. Er staan in Lunia een aantal kerstbomen, thuis hebben we zo’n ding niet.Het ontbijt hebben ze hier prima voor elkaar. Kijk eens naar dat eigen gebakken brood! Naar de sapjes en de yoghurt! En naar het vers geperste sinaasappelsap, en de koffie/thee automaat! En mijn (eerste) bordje!Tegen tienen verzamelen we in de lounge. Karst Berkenbosch (http://www.kijkkarst.nl) is aanwezig en dit blijkt wel een zeer kleurrijk figuur. Dit jaar starten we niet vanuit Lunia, vertelt Karst, maar vanaf de carpoolstrook nabij Van der Valk in Wolvega. Daar rijden we dus eerst naartoe.
Inmiddels zijn we van start gegaan en ik tel – inclusief degenen die voor mij lopen – zo’n 35 deelnemers. We zijn gewaarschuwd dat het verderop nogal nat kan zijn en velen hebben hun waterlaarzen aangetrokken. Zelf dragen we onze Gore-tex wandelschoenen, wij houden het ook wel droog.Overigens, dit keer heb ik mijn Nikon thuisgelaten en fotografeer met mijn iPhone (7).
Tien jaar geleden had ik dat niet voorzien, maar deze iPhone maakt gewoon prachtige foto’s, compleet met GPS-coördinaat. Het is bijna onvoorstelbaar. Nikon (en Canon, Sony enz.) krijgen het nog moeilijk!
Van der Valk heeft het – zoals gebruikelijk – goed voor elkaar. Kijk eens wat een mooie ligweide! Zomers is het hier goed toeven.En wat een prachtig strand! Daarvoor – en zeker met die opwarming van de aarde – hoef je niet naar Turkije!En baantjes trekken kan ook al!We lopen hier in het natuurgebied van de Lendepoolder. Karst weet er alles van, hij heeft over deze omgeving een boek geschreven.Ik vraag mij wel eens af, hebben de (water)volgels nu meer ruimte dan de mensen?
Maar ja, de vogels waren er eerder!Dit is het riviertje de Lende. Sowieso is het hier overal ontzettend ‘nat’.Gelukkig regent het niet en met de nattigheid valt het erg mee. We lopen hier over een dijk die al in de middeleeuwen (mogelijk door monniken) is aangelegd.Karst vertelt over de turfwinning die hier heeft plaatsgevonden. Die turfwinners waren feitelijk slaven. Staand in het water schepten ze het veen op stroken land om te drogen. De nacht brachten ze door in schuren waar een houtvuur brandde. Omdat er geen schoorsteen was, alleen een gat in het dak, ontwikkelden zich op den duur oogziektes. Oud werden ze niet. Over een smalle loopplank steken we het sluisje over.Hier is het wel een beetje nat. Voorzichtig balanceren we over de smalle droge delen.Hier lopen we langs de Scheltingapoolder. De polders (hier zeggen ze ‘poolder’) zijn genoemd naar de voormalige eigenaren. Van bovenaf kunnen we het mooi bekijken.
Tja, die kei is hier terechtgekomen tijdens de voorlaatste ijstijd. Toen werd er nog niet op grote schaal gestookt en van opwarming van de aarde was nog geen sprake. Of zit het proces héél anders in elkaar? In de verte is de boerderij zichtbaar waar we gaan pauzeren.We zijn bijna bij de bewuste boerderij. Zo te zien houden ze hier paardjes.In de boerderij nemen we plaats op hooibalen en er wordt warme chocolademelk rondgedeeld. Daarna kerststol en oliebollen. Ik maakte mij al zorgen over de lunch, maar dit is prima voor elkaar! Karst declameert een zelfgeschreven kerstverhaal. Tjonge, ik heb echt bewondering voor mensen die dit kunnen! Nu is het nog een kilometertje of twee naar de carpoolstrook. Karst: bedankt! Als laatste de track die mijn GPS ‘genomen’ heeft.We stappen in de auto en rijden terug naar Lunia. Ik ben erg blij met mijn TomTom, anders had ik het echt niet gevonden.
In de tuin van Lunia staan een aantal informatieborden betreffende de geschiedenis van Lunia. Hier volgt een samenvatting.
In 1851 kwam de functie van griffier vrij in Oldeberkoop en daarop solliciteerde S.G. Manger Cats. Hij werd benoemd en liet een prachtig huis bouwen op de plaats van het huidige Lunia.Helaas stierf zijn vrouw Riemke Lunia in 1854 in het kraambed nadat ze een tweeling had gebaard, waarvan er één in leven bleef. Om haar blijvend te herdenken, noemde hij zijn pas gebouwde huis voortaan Lunia. Na zijn benoeming als kantonrechter (in 1855) verhuisde Manger Cats naar Wolvega.In 1895 neemt na een ingrijpende verbouwing Piet Willinge Prins zijn intrek in Lunia.
Het huis heeft er in dat jaar wel een verdieping bij gekregen met daarboven nog een aantal dienstmeidenkamertjes.
Oldeberkoop ronkt in die tijd van de activiteiten. Rond 1900 worden er niet alleen twee prachtige villa’s gebouwd, maar vindt ook de oprichting plaats van de Zuivelfabriek in 1896, wordt in 1902 de Coöperatieve Voorschotbank opgericht en vindt in 1904 de oprichting van de Coöperatieve Aankoop Vereniging plaats, de CAV. In deze activiteiten speelt de familie Willinge Prins een belangrijke rol. In de jaren twintig volgen nog de oprichting van de eerste Lagere Landbouwschool van Nederland en de Landbouw Huishoudschool. De beide broers zijn hier actief bij betrokken. Zij leven van de opbrengst van hun bezittingen, waarbij Piet als opvallende inkomstenbron de tolheffing heeft geërfd bij de brug over de Tsjonger. Tot 1939 heeft hij hier van mogen profiteren, waarna het recht werd afgekocht voor 30.000 gulden.Lunia heeft na de familie Willinge Prins (Piet is in 1941 gestorven), verschillende bewoners gehad. Zo heeft de oud-huisarts L. Annema (beter bekend als dokter Annema) er jarenlang gewoond en zijn praktijk gehad.In 1956 werd Lunia eigendom van de zuivelfabriek. Diverse arbeiders van die fabriek hadden toen een gedeelte van Lunia in gebruik. Dat heeft tot 1969 geduurd.Op 13 september 1969 opende het gezinsvervangende tehuis Lunia haar deuren voor gehandicapte meisjes, zoals het naastgelegen Vredewoud dat er al een aantal jaren was voor jongens.
In 1989 ondervond Lunia een totale gedaanteverwisseling. Hoewel het uiterlijk gelijk blijft, krijgt het gebouw in dat jaar de bestemming Bridgehotel. Het succes is haast te groot voor de beide ondernemers en die besluiten dan ook het pand in 1992 alweer te verkopen. Daarna heeft het pand diverse eigenaren gehad tot het in 2005 werd verkocht aan Kim Linse en Marcel Schwirtz.
Onder hun leiding is Lunia ingrijpend verbouwd, zonder het karakter van het hoofdgebouw aan te tasten. De gedateerde aanbouw werd gesloopt en in 2011 vervangen door de nieuwe oostelijke hotelvleugel. Bij de laatste verbouwing werden van vroegere dienstmeidenkamertjes vier villakamers gemaakt: hotelstandaard anno 2014 in de sfeer van toen, het begin van de twintigste eeuw. Bovendien werd de eerste verdieping herschapen tot twee functionele vergaderruimten.
Tot zover de geschiedenis van Lunia, altijd bijzonder om in een pand met zo’n rijke historie een paar dagen te mogen doorbrengen.
Inmiddels hebben wij Lunia bereikt en lopen naar de lounge. Daar bestellen we koffie/thee/sherry. Zo’n lounge heeft wel wat, dat is toch eigenlijk de ‘ziel’ van een hotel/restaurant. Ok, op naar de kamers op de 2e verdieping. Kijk, op de eerste verdieping (de vergaderzalen?) is alles in gereedheid gebracht om het kerstdiner te serveren.Maar wij gaan eerst douchen en omkleden. Je wilt toch enigszins ‘opgedoft’ aan tafel.
Dat aan tafel gaan doen we om zes uur. Uiteraard zie ik het wijnarrangement wel zitten. Het zijn maar vier wijntjes, dus dat moet kunnen. Het eerste wijntje komt door. Het is een Hongaar, Hétszölö Tokaji 2011 geheten. Deze wijn heb ik ooit eerder (waar?) geproefd en hij is me toen goed bevallen. Nu ook weer, het is een wijn met veel body en smaak.De amuse komt door. Helaas heb ik niet onthouden wat het precies was.Het voorgerecht is Gravad lax met haringkuit, in koffie gemarineerde biet, gebrande bloemkool en krokante wrap. Sowieso een ‘stevig’ gerecht waar de Hongaarse wijn goed bij past.Het tussengerecht is bouillon van ossenstaart met pekelde kabeljauw en vergeten groenten. Ook hier smaakt de Hongaarse wijn erg goed bij.Een Domaine Gayda, cepage chardonnay 2016 uit Frankrijk wordt ingeschonken.Het tweede tussengerecht wordt geserveerd. Het is op de huid gebakken zeebaars met fregola, knolselderij, krokante boerenkool en citrus beurre blanc.
Hm, de Chardonnay is prima, maar had deze niet beter als eerste geserveerd kunnen worden? En dan de Hongaar bij dit gerecht? Ach, smaken verschillen en zoveel maakt het ook niet uit.De rode wijn wordt ingeschonken. Het is een Bodegas parato, Penedes Negre tempranillo cabernet, 2015 uit Spanje. Prima van smaak. Van die rode wijnen met extreem veel body die je soms geserveerd krijgt, ben ik eigenlijk niet zo’n liefhebber. Deze wijn ligt mij beter.Het hoofdgerecht bestaat uit twee bereidingen van hert (biefstuk en kroketje) met gekarameliseerde witlof, krokante aardappel en Sukelao-jus.De dessertwijn is een Hétszölö Tokaji sweet szamorodni 2004 uit Hongarije. Dit is een bijzonder lekkere dessertwijn.Het nagerecht is Cheesecake met Hollands genoegen, boerenjongens, krokante kruidkoek en cranberry-dennennaaldenijs.Dochterlief is vandaag jarig. Tja, kerstkind, het is niet anders. Lunia heeft haar nagerecht voorzien van vuurwerk! En op haar kamer hebben ze bloemen neergezet. Nog bedankt voor de moeite!Als laatste genieten we espresso of thee. Het kerstdiner zit er weer op. Het is ons prima bevallen en gelukkig is het niet al te laat geworden.Op de kamer pak ik mijn iPad. Ai, forensisch patholoog Frank van de Goot zegt dat het letsel van het op 7 december omgekomen Nederlandse 18-jarige fotomodel Ivana Smit niet past bij iemand die van grote hoogte is gevallen. Zij is in de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur van het balkon gevallen, beweert het Amerikaanse echtpaar waar ze – na een nacht feesten – op bezoek was. Begin volgend jaar verwacht Van de Goot de uitslagen van het onderzoek op mogelijke sporen van alcohol en/of drugs in haar lichaam. Tja, een vreemde zaak waar mijns inziens een luchtje aan hangt. Ivana werd volledig ontkleed gevonden op een balkon op de 6e verdieping. Het balkon waar ze vanaf gevallen zou zijn bevindt zich 20 verdiepingen hoger (of het is de 20e verdieping, dat is niet duidelijk). De vader van Ivana – overigens, zij is door haar grootouders in Maleisië opgevoed – heeft haar in het mortuarium gezien en constateerde blauwe plekken in haar hals, net alsof iemand haar gewurgd heeft. Mijns inziens kunnen die blauwe plekken ook lijkvlekken zijn, het ligt er maar net aan in welke houding zij na haar overlijden terecht is gekomen. Ik wacht het onderzoek af, maar vreemd blijf ik het vinden.