In de twee voorgaande nummers van de Wandelpool heb ik het gehad over ‘vocht’ en ‘voeding’. Ook een belangrijk item om rekening mee te houden is de kleding, ofwel ‘ventilatie’. Veelal verlaten we in alle vroegte ons huis en hebben ons dan warm aangekleed. Tja, dat is ons van kinds af aan ingeprent. In de trein of de auto is dat verder geen probleem, maar wanneer we een minuutje of tien, vijftien gewandeld hebben, loopt het water van de rug (uitdrukking van mijn vader). Wat is er verkeerd gegaan? Ik ben een voorstander van het meerlagensysteem. Het grote voordeel is dat we de temperatuur van het lichaam kunnen helpen regelen door meer of juist minder lagen over elkaar aan te doen. Uiteraard maakt het veel verschil of we tijdens warm/heet weer of tijdens kou/bittere kou wandelen.
Onder warme/hete omstandigheden
Het bovenlichaam
De 1e laag: het ondergoed. Welke activiteit we ook ondernemen, het lichaam moet de geproduceerde warmte kwijtraken door te transpireren. Katoenen ondergoed wordt dan vochtig, mogelijk zelfs nat en helaas, dat blijft het ook. Wanneer we even pauzeren is het resultaat dat je je al snel plakkerig, rillerig en koud voelt worden. Dit is – voor een groot gedeelte – te voorkomen door het dragen van synthetisch ondergoed. Dit wordt ook wel vochtregulerend of thermisch ondergoed genoemd. Dit ondergoed neemt zelf nauwelijks vocht op, maar geeft het door aan de volgende laag.
De 2e laag: een wandelshirt, bij voorkeur gemaakt van kunststof. Het voordeel is dat kunststoffen snel drogen. Dat heeft z’n voordeel na een buitje.
De 3e laag: een fleece voor de vroege/late uurtjes.
Een regenjack, paraplu of regencape in de rugzak voor een onverhoopte regenbui en je kunt ertegen!
Het onderlichaam
Een wandelbroek, liefst gemaakt van kunststof. Bedenk, een spijkerbroek wordt na een regenbui bijna niet meer droog! Sommigen zweren bij een afritsbroek. Bedenk wel dat dit soort broeken veelal wat minder zakken hebben, maar ja, wandelen met overvolle broekzakken is ook vrij irritant. Zelf vind ik dat een lange kakikleurige broek koeler is dan een korte broek. De hete zon brandt dan niet direct op je huid. Ook erg fijn als je door de brandnetels of de bramen moet.
Het hoofd
Een petje (met klep) zodat je voorkomt dat de zon je blote bolletje teistert, en de zon niet in je ogen schijnt. Een aanrader onder woestijnachtige omstandigheden, maar ook tijdens zoiets triviaals als het doorkruisen van de Vliehors, is een hoed met brede rand (cowboyhoed).
Om het zweet op te nemen kun je een katoenen sjaaltje om de hals doen. Als het erg heet is, dit sjaaltje onder een kraan/bron drijfnat maken en dan om de hals/voorhoofd om af te koelen. Heerlijk! Er bestaat ook een hightech oplossing, te weten: de ‘Coolrap’, zie de website.
Onder koude/zeer koude omstandigheden
Niet zweten, maar ventileren is het uitgangspunt. Het is belangrijk dat de kledinglagen ruim zitten. De lucht tussen de lagen werkt isolerend en de bloedcirculatie wordt niet gestremd. Bedenk wel dat de ene persoon wat kouwelijker is dan de andere. Dat kan zo een kledinglaag schelen. Tijdens het wandelen krijg je het warm. De truc is om onmiddellijk wat knopen/ritsen los te maken om koude lucht binnen te laten. Trek een kledinglaag uit als het dan nog te warm is. Probeer in ieder geval zo min mogelijk te transpireren; zweet vermindert namelijk het isolerend vermogen van kleding. Het is beter om het een beetje koud te hebben, dan te zweten. Als er wordt gepauzeerd – liefst uit de wind – maak er dan een gewoonte van om eerst even iets aan te trekken.
Het bovenlichaam
De 1e laag: vochtregulerend ondergoed.
De 2e laag: draag vochtregulerend lang ondergoed over de 1e laag tijdens bitter koud weer. Het is prijzig spul, maar omdat je het zelden draagt, gaat het lang mee. Zelf heb ik een setje van Helly Hansen, dat al minstens 25 jaar meegaat. N.B. Indien je wat minder kouwelijk bent dan ikzelf kun je de 1e laag achterwege laten.
De 3e laag: over de 1e en in voorkomend geval over de 2e laag een katoenen T-shirt om de transpiratie op te nemen.
De 4e laag: een polo, vest, trainingsjack, niet te dikke fleece of iets dergelijks. Het hoeft niet modieus te zijn, als het maar functioneel is en lekker zit. We bevinden ons niet op de catwalk, maar beoefenen de wandelsport. Vaak hangen de functioneelste kledingstukken al jaren in de kast!
De 5e laag: draag nog een extra polo, vest, trainingsjack, niet te dikke fleece of iets dergelijks wanneer het bitter koud is.
De 6e laag: een windstopper fleece of beter nog een zogeheten softshell.
De 7e laag: wanneer het regent een regenjack, liefst in Gore-Tex uitvoering.
Het lijkt overdreven, maar bedenk dat de 2e en 5e laag alleen van toepassing is bij bittere koude. Overigens, onder koude omstandigheden vind ik een wandelshirt wat minder functioneel, bovendien heb ik een hekel aan strijken!
Het onderlichaam
Een wandelbroek, liefst gemaakt van kunststof, eventueel een wat dikker type dan de zomerbroek.
Tijdens langdurige regen een – liefst Gore-Tex – wandelregenbroek. Ook weer een vrij prijzig artikel, maar omdat je deze weinig zult dragen gaat hij vele, vele jaren mee. Probleem is dat deze regenbroeken bepaald volumineus zijn. Dus alleen meenemen wanneer het weerbericht abominabel is. Overigens, regenbroeken hebben de neiging om af te zakken. Probeer de broek van te voren uit en gebruik zo nodig bretels. Als alternatief voor het gewicht en de omvang van een wandelregenbroek kun je kiezen voor een fietsregenbroek. Ook deze zijn verkrijgbaar in Gore-Tex. Een fietsregenbroek is van een veel lichter materiaal gemaakt en is dus tamelijk kwetsbaar, echter als je niet dwars door de struiken gaat banjeren kun je er lang plezier van hebben. Sommige wandellaars dragen ‘gamaschen’. Dit zijn een soort beenkappen, eigenlijk bedoeld om in sneeuwvelden te dragen. Ik heb er zelf geen ervaring mee, maar als ik naar mijn bemodderde broekspijpen kijk, dan lijkt mij dit een prima uitrustingsstuk.
Het hoofd
Weet dat ongeveer 70% van je lichaamswarmte ontsnapt via het onbedekte hoofd. Een warme muts of iets dergelijks is dan ook essentieel. Omdat je ’s winters veelal met een laagstaande zon te maken hebt, is een hoofddeksel met klep aan te raden. Een lekkere warme das is ook nooit weg.
De handen
Een paar handschoenen of nog beter wanten.
Nog een paar tips
Een extra T-shirt en een paar sokken in de rugzak zouden wel eens van pas kunnen komen. Neem iets warms mee in de thermosfles, eet regelmatig, rook niet, gebruik geen alcohol, en… je kunt terugkijken op een fijne wandeldag. Bedenk wel, verander niets aan wat je gewend bent, zolang je lekker wandelt.

Wandel ze en wie weet tot ziens, hanshike