Lieve lezer(essen)s van mijn wandelavonturen,

Reisverslag Scholtenpad (rondje Winterswijk) van vrijdag 12 april t/m
zondag 14 april 2013

Vrijdag 12 april 2013
Winterswijk – Bredevoort
Vandaag hebben we 32 kilometer voor de boeg. Dat betekent op tijd starten. Winterswijk ligt niet om de hoek, dus loop ik al om half zeven (!) richting station. Orchideetje loopt met mij mee, zij moet het vliegtuig naar Londen halen. Het is licht, er staat nauwelijks wind, het is niet koud maar wel zwaar bewolkt. Vandaag zou het zomaar 13 graden kunnen worden en zondag mogelijk 20 graden in de plus. Wordt het dan eindelijk voorjaar? Voor de zekerheid heb ik toch vijf lagen aangetrokken, straks in Winterswijk gaat er een laagje tussenuit. Ik heb mijn lange onderbroek van Helly Hansen niet aan, dat is nu echt niet nodig. Wel heb ik mijn winterslaapzak ingepakt,
’s nachts zou het nog kunnen vriezen.
De trein van Orchideetje komt voorrijden en een paar minuten later mijn trein.
Ik begin meteen maar met de Metro. Oeps, hier schrik ik toch wel van. Het schijnt vrij eenvoudig te zijn om berichten tussen de toren en een vliegtuig te onderscheppen (dat kon met een ‘scanner’ altijd al), maar nu kan een hacker waarheidsgetrouwe berichten sturen naar de piloot. Hm, dat is toch ook altijd al mogelijk geweest? Het valt wel op natuurlijk, de toren kan deze berichten ook horen. Dan gaat het artikel verder met de mogelijkheid om de boordsystemen te manipuleren. Alles kan natuurlijk, maar de piloten typen de gegevens fysiek in. Op afstand kan dat niet, voor zover ik weet. Naar mijn bescheiden mening is er nu paniek om niets. Ik wacht verdere berichten met spanning af.
Hm, gisteren is er zo te lezen een sociaal akkoord gesloten. Eens zien hoelang dat stand houdt.
Een kort geding moet voorkomen dat er 50 miljoen kilo vlees wordt teruggeroepen. Vijftig miljoen kilo! Ligt er zoveel vlees in vriezers? Hoeveel jaar kunnen we met zo’n voorraad vooruit? Gaan ze dat vlees mogelijk vernietigen? Dan wil ik graag eerst mijn vriezer vullen, een kilootje of tien is voldoende. Rundvlees gemengd met paardenbief lijkt mij prima te eten!
Acht op de tien Nederlanders ergeren zich aan de smerige wc’s in horeca en tankstations. Nou, ik hoor bij die twee overigen, want ik vind het alleszins meevallen. Op Sicilië, Kreta, Moskou, tja, daar heb ik weleens onbeschrijflijke toestanden aangetroffen.
Een aantal banken hebben een DDos (Distributed denial-of-service) aanval te verduren gehad. Vele uren lagen ze plat. TLS (de website achter het OV-chipkaart systeem) beweert dat zij een grote cyberaanval kunnen weerstaan. Ja, dat moet je vooral hard roepen! Voor een hacker is TLS een ultieme uitdaging!
De familie Schonewille (man, vrouw en dochter van 8) is de wanhoop nabij door financiële problemen. Zij moeten rondkomen van €836,- per maand. Ik denk dat je dan aan het einde van het geld nog twee weken te gaan hebt voor de nieuwe maand begint.
De inhuldiging op 30 april wordt – volgens burgervader Van der Laan – een feestelijke, open en veilige dag. Krijgen we nog te horen wat het de belastingbetaler heeft gekost?
Cyprus heeft 6 miljard meer nodig dan de voorziene 17,5 miljard euro. Hadden ze zich verteld? Dat staat er namelijk niet bij. Ze krijgen (?) 10 miljard noodsteun en de rest moeten ze zelf ophoesten. De banken worden ‘geherstructureerd’ en dit moet 10,6 miljard euro opbrengen. Met nog een aantal andere maatregelen komen ze op 13 miljard. OK, opgelost dus.
Verder nog 6 pagina’s entertainment (of valt de inhuldiging daar ook onder?).
In de trein naar Zutphen ligt de ‘Spits’. Het Rijksmuseum gaat morgen open. Nou, het is bijna 10 jaar (planning was vijf jaar) dicht geweest. Wat hebben al die suppoosten enz. enz. al die tijd gedaan? Het heeft maar liefst €375 miljoen gekost. Ik moet maar eens gaan kijken waar dat geld is gaan inzitten. Ook in de Spits gaat het over de paardenbief.
Een vleesverwerker zag kans om twee jaar te frauderen. Tja, als je tientallen miljoenen bezuinigd op de controles door de Voedsel- en Warenautoriteit (500 controleurs zijn ontslagen), dan bind je de kat wel op het spek.
Verder een artikel over ‘Drones’, dat zijn onbemande helikopters/vliegtuigjes, die momenteel als ‘speelgoed’ over de toonbank gaan. Je kunt er de buren mee begluren of BN’ers. Nou, interessant!
Zes pagina’s over fietsen maar liefst. Zo te zien zit Giant hierachter. Dan nog twaalf pagina’s entertainment (de helft van de Spits!). OK, de krantjes kunnen de recycling in.
In Zutphen stappen we over op het boemeltje van Arriva, oh ja, Albert en Joke zijn er inmiddels ook bij. Druk is het niet in het boemeltje. Kan dit wel uit?Om tien over negen sporen we Winterswijk in. Zo te zien (en te voelen) is de Kiosk gesloten. Hoewel gesloten, het ding is totaal ontmanteld. OK, dan lopen we de stad even in voor de KMA, daar moeten we toevallig toch naartoe. Ai, Bakkerij Bart, daar heb ik goede herinneringen aan.Ik heb nog niet zoveel trek, dit keer kies ik voor een Donut en koffie.
We zitten hier bij bakkerij Bart precies op de track, dat is de paarse lijn op mijn GPS.

Rond de klok van tien stappen we weer op. Op het marktplein staat De Jacobskerk. ’t Is even zoeken op de Markt naar de juiste route, we kunnen drie kanten uit. Hoewel, er staat hier een handwijzer (net voor het terras), dus hoe moeilijk kan het zijn. Tja, het Scholtenpad is iets aparts. Het is geen ‘lijnwandeling’ (een LAW), maar ook geen ‘rondwandeling’ (een Streekpad). Het Scholtenpad is eigenlijk een Streekpad met vier spaken (zie het kaartje). Het overzicht in het boekje is uitgebreider, eigenlijk zijn er acht spaken. Als je in Winterswijk woont, ben je dus voorlopig niet uitgewandeld. Wij beperken ons tot de rondwandeling en één spaak als aanloop- en aflooproute. Bij gelegenheid wil ik nog twee spaken lopen, de vierde spaak maakt deel uit van het Naoberpad.
Dit keer wordt het ons niet makkelijk gemaakt. Een hekwerk verspert de weg en we kunnen er onmogelijk langs. Iets terug dus, en daar lukt het wel. Al snel lopen we Winterswijk uit en wordt het landelijk. Bewolkt is het wel. De bosanemonen staan volop in bloei. Ik loop graag landelijk, maar het nadeel is dat hondenuitlaters dat ook doen. Verder heb je te maken met boerderijhonden, meestal zijn ze zo vals als wat. Ik heb het niet zo op deze beestjes. Kijk, deze doet heel aanhalig, maar ik vertrouw het beest voor geen cent. Hier dreigt toch enig instortingsgevaar. Ik zou niet graag deze schuur betreden. Een graspad, dat is fijner lopen dan asfalt. Ook de zon komt er een beetje door. Om kwart over elf bereiken we het einde van de eerste spaak. We kunnen nu tegen de klok in (richting Groenlo) of met de klok meelopen (richting Kotten). Tijdens de voorbereiding heb ik gekozen om met de klok mee te lopen, dat komt beter uit met de afstanden tot de campings. Het Scholtenpad bestaat al een groot aantal jaren, de markering is gedeeltelijk ingegroeid in de boom. Iets verder kunnen we een blik werpen in de steengroeve. Zondag komen we vanaf de andere kant, mogelijk zien we de steengroeve dan beter. Landelijk is het hier sowieso. Het heeft iets van een kerk weg, maar het is toch echt een (tweede) huis. Eerst is de kar naar buiten gereden en daarna is er glas geplaatst in de voormalige staldeur. Dit soort knutsels zie ik voor het eerst. Zijn het woonbootjes? Maar voor wie of wat dan?
Er zit een etiket op, maar het is te veraf, ik kan het niet ontcijferen. Zouden het muskusratvallen zijn? Vissen zijn natuurlijk leuke dieren. Door deze vistrap kunnen de vissen ‘hogerop’ komen. Gezeten op een bankje genieten we onze lunch. Ik drink er chocomel bij, het is me teveel gedoe om koffie of thee te maken op mijn brandertje. Het landschap is erg afwisselend, we lopen vaak door bosstroken of bosperceeltjes. Dit is nog een restantje van de Borkense Baan, een goederenspoorlijn tussen Winterswijk en Borken (Duitsland) en verder naar het Ruhrgebied, aangelegd in 1870 – 1880.
Het spoor is tot 1979 in gebruik geweest, voornamelijk om steenkool aan te voeren uit het Ruhrgebied. Momenteel is het tracé in beheer door Natuurmonumenten en het Geldersch Landschap. Kijk, een Hydro Trike mestinjecteur van Vervaet. Het ding staat op drie reusachtige banden en die ‘sporen’ precies naast elkaar. De grond wordt dus gelijkmatig belast.
Het ding beschikt over 465 pk, maar toch rijdt de machinist zich bijna vast op de drassige grond. Tussen de bedrijven door krijgen we een buitje op onze pet. Nog iets verder krijgen we een heuse bui te verwerken, gelukkig kunnen we even schuilen in een bouwvallig schuurtje. Dit is toch een leuk huis! Bouwvallige schuren zie je wel meer in Nederland, maar in deze omgeving zijn er wel erg veel. Ik zal maar niet in mijn handen klappen, dan komen de pannen geheid omlaag. Kijk, hier zijn ze duchtig aan het renoveren. Nou, deze aannemer heeft voor minstens honderd jaar werk in deze omgeving. Bij deze boerderij staat een informatiebord betreffende de ‘Scholten’. Door dit systeem konden boeren zich behoorlijk verrijken. Met de invoering van het Burgerlijk Wetboek in 1838 was het met hun macht gedaan. Helaas, het informatiebord is nagenoeg onleesbaar. Op internet vond ik een leesbaar stuk, ik ga ervan uit dat er geen copyright op zit.Historie ‘De Winterswijkse Scholten’
De geschiedenis van de Scholtengoederen rond Winterswijk gaat terug tot de vroege Middeleeuwen. De macht berustte in Winterswijk bij de Heren van Bredevoort, de Graven van Gelre en Westfaalse en Munsterse kloosters. Deze machthebbers stelden een aantal horige bewoners van hun hoofdhof aan om kleinere hofgoederen, een stuk of twintig, te beheren. De Oranjes bekommerden zich echter nauwelijks om het wat achteraf gelegen Ambt Bredevoort. Waarschijnlijk zagen ze het als een arm en achterlijk land waar maar weinig voordeel te behalen was.
Het feit dat het Ambt Bredevoort steeds meer in de vergetelheid raakte betekende echter niet dat alles maar bij het oude bleef in deze ‘Achterhoek’. Juist deze ‘politieke’ verwaarlozing door de machthebbers op hoger niveau maakte het mogelijk dat de groep hoofdhofbewoners de kans kreeg zich op te werken tot een stand van aanzienlijke herenboeren. Zij namen daarbij geleidelijk de naam Scholte(n) aan. Het woord heeft altijd al sinds zijn ontstaan in de Middeleeuwen een duidelijk status- en machtsverschil uitgedrukt. De Scholte diende ervoor te zorgen, dat de hofhorigen hun verplichtingen goed nakwamen. Ze wisten vooral na 1600 haar positie te verstevigen.
Met het afnemen van de macht van de adel werden de Scholten zelf grootgrondbezitter met rechtelijke macht. In de 17e en 18e eeuw was hun macht het grootst. Tussen omstreeks 1800 en 1860 bereikten de Scholten het toppunt van hun macht en welvaart. Bij de markeverdeling sleepten ze het grootste deel van de voorheen gemeenschappelijk beheerde woeste gronden in de wacht. Een twintigtal Scholtenfamilies bezat toen duizenden hectares grond en honderden pachtboeren waren met handen en voeten gebonden aan deze ongetitelde landadel.
Na 1850 raakten de Scholten door veel verschillende ontwikkelingen, bijvoorbeeld het wegvallen van allerlei handelsactiviteiten, in een sociaal en cultureel isolement. Maar terwijl hun macht afnam stortten hun nakomelingen zich steeds meer op uiterlijk vertoon en bleven ze sterker dan ooit vasthouden aan traditie. Door hun traditionele houding m.b.t. het beheer van bossen en velden is veel fraais bewaard gebleven.
In het laatst van de 19e en begin 20e eeuw worden er grote vierkante zeer luxueuze villa’s bij de Scholtengoederen gebouwd. Uit deze tijd stammen de bekende vierkante Scholtenhuizen met meer dan één verdieping, die nu nog steeds opvallen in het landschap van Winterswijk dat overheerst wordt door de zogenaamd ‘Saksische’ bouw. Er ontstond een grote wedijver tussen de verschillende Scholtenfamilies wie de fraaiste herenboerderij kon neerzetten. De grootte van de villa werd afgemeten aan het aantal ramen. Soms kon de competitie tussen de Scholten zelfs zo hoog oplopen dat soms ‘loze’ ramen in de machtige voorgevels werden gebouwd.

Stel, je vindt een grote kei. Tja, kun je daar wat mee? Een sokkel eronder en een bord:
’40 jaar in Vrijheid’, zal iemand bedacht hebben.

Zo’n huis met een vijver, prachtig toch! Zou daar nog vis in zitten? Het landschap is zeer afwisselend en oogt daardoor erg mooi. Kleinschalig is het zeker. Veel paddenstoelen zien we niet, maar Winterswijk staat er meestal wel op. Om kwart voor vijf krijgen we een enorme bui te verwerken. Ik kan redelijk schuilen achter een boom en doe snel mijn regenjack aan en de regenhoes over mijn rugzak. Later doe ik ook mijn regenbroek aan. Drijfnat regenen is ook niet alles. Lang duurt de bui niet, al snel komt er een waterig zonnetje door. Zo’n rechte sloot heeft ook wel wat. Dit soort paddenstoelen heb ik wel vaker gezien, maar dit zijn wel hele mooie. Uiteraard zijn ze eetbaar, maar voor de eventuele gevolgen sta ik niet in. Onze trein! Tegen half zeven lopen we de beoogde camping op (http://www.campingboomans.nl). Zouden ze open zijn?Zoals gebruikelijk heb ik niet gebeld of gemaild. Gelukkig, we kunnen terecht.
We beginnen zoals altijd om hoog op te geven over de omgeving, maar dit keer meen ik het echt. We mogen voor €5,- per persoon staan en krijgen er nog gratis een douchemuntje bij. Dat is nog te betalen, waarvoor onze dank.
Een kwartiertje later staat mijn tentje en zit ik aan de kerriesoep. Ik zie dat we er 36.56 GPS kilometers hebben opzitten. Dat kan bijna niet kloppen, het zijn er minstens 2 à 3 teveel. Of kloppen de kilometers in het wandelboekje niet? Hoe zouden ze die kilometers opmeten? Na de kerriesoep volgt een Carbonara Kaas-Spek, dat vind ik de lekkerste Knorr-maaltijd die er is. OK, met een Siciliaanse Chardonnay smaakt alles lekker.
Tegen half negen is de afwas aan kant en bel ik nog even naar Orchideetje. Alles gaat naar wens in Londen. Ik kruip in de slaapzak, douchen doe ik morgen wel, daarvoor ben ik nu te moe.