Lieve lezer(essen)s van onze wandelavonturen,

Geen wandelavontuur? Nee, dat is het slechte nieuws. Nu het goede nieuws: hier volgt een reisverslag van ons arrangement doorgebracht in
‘t Heinenhoes (www.heinenhoes.nl/) te Anderen in Drenthe
van vrijdag 30 oktober t/m zondag 1 november 2009

Vrijdag 30 oktober 2009
Westerbork, Orvelte, Anderen
Wij zijn al een aantal malen in ’t Heinenhoes geweest en deze keer gaat mijn moeder mee. Tja, we hebben al veel van de omgeving gezien, maar het is altijd weer leuk om ergens terug te komen. Ik heb het idee dat mijn moeder nog weinig van Drenthe heeft gezien, dus heb ik – hopelijk – een interessant programma samengesteld. Uiteraard mag iedereen dit programma kopiëren! Ik hoor uiteraard graag hoe het bevallen is. OK, de auto tank ik vol, want deze keer gaan er geen fietsen mee. Rond half een vertrekken we en na een uurtje bereiken we Westerbork. Ik parkeer de auto bij het Herinneringscentrum. Hoewel dit al sinds 1983 bestaat zijn we daar nog niet eerder geweest. Er zijn hier een groot aantal foto’s en voorwerpen tentoongesteld.
Verder worden er doorlopend films vertoond. Zonder meer indrukwekkend.
Als we het gezien hebben, stappen we in de bus die voor het gebouw staat en rijden in een minuut of tien naar het voormalig Kamp Westerbork. Er is hier net een rondleiding aan de gang en daar sluiten we bij aan. Dat Kamp Westerbork in opdracht van de Nederlandse regering is gebouwd in 1939 om gevluchte Duitse Joden op te vangen, wist ik wel. In eerste instantie zou het Kamp bij Elspeet worden gebouwd, maar Koningin Wilhelmina vond dit toch wel erg dicht in de buurt van Het Loo (12 kilometer!).
Tien kilometer ten noorden van Westerbork was een geschikte plek beschikbaar.
In oktober 1939 arriveerden de eerste vluchtelingen. De Duitsers namen in 1940 Kamp Westerbork over en situeerden hier een doorgangskamp. Van hier werden 107.000 joden, maar ook zigeuners en verzetsstrijders afgevoerd naar voornamelijk Auschwitz en Sobibór. Slechts 5.000 van hen overleefden de oorlog. Het dagboek van Anne Frank is wereldberoemd en ook zij is via Kamp Westerbork afgevoerd.
Na de oorlog is Kamp Westerbork enige jaren gebruikt om NSB’ers en collaborateurs gevangen te houden. In 1951 is Kamp Westerbork ingericht als woonoord voor KNIL militairen van Zuid-Molukse afkomst. Het heette toen ‘Schattenberg’.
Toen in 1970 de laatste Molukkers vertrokken is Kamp Westerbork afgebroken.
Niet zo bekend, maar het dorpje Hooghalen ligt veel dichter in de buurt dan het dorpje Westerbork. Uiteraard is dit geen origineel hekwerk, maar het geeft wel goed de sinistere sfeer weer. Alle (vele tientallen) barakken zijn afgebroken (of verkocht). Op de plaats waar een barak heeft gestaan is een aarden wal aangelegd. Zo hier en daar is een stukje barak neergezet om enig idee te geven hoe het eruit heeft gezien. Pal naast voormalig Kamp Westerbork staan sinds 1970 de 14 radiotelescopen van het radio observatorium (hallo… is daar boven iemand??). Men is van plan om een aantal – toentertijd verkochte – en nog bestaande barakken opnieuw te plaatsen op Kamp Westerbork. Helaas is er onlangs een barak, die als landbouwschuur in gebruik was in Veendam, in vlammen opgegaan. De foto op dit scherm geeft een beeld van een barak. Sowieso waren de barakken van zeer slechte kwaliteit. Deze spoorstaven symboliseren dat dit het eindpunt was. Deze nagebouwde wachttoren laat zien dat het menens was. Het ‘Monument van de 102.000 Stenen’ herinnert aan de 102.000 mensen die werden weggevoerd en dit niet overleefden. Als we weer naar de bus lopen valt dit huis me op. Ik ben hier toch al een aantal malen geweest, maar nu zie ik het voor het eerst. De bomen hebben al wat blad laten vallen, daar komt het door. Dit blijkt de woning te zijn geweest van Konrad Gemmeker, de commandant van Kamp Westerbork. Na de oorlog werd hij tot 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Voor hem pleitte dat hij de Joden redelijk behandeld had en geen mishandelingen toeliet. Uiteraard had hij ‘nichts gewusst’ welk lot de Joden in de vernietigingskampen te wachten stond. Het is te hopen dat dit huis wordt gerenoveerd en behouden blijft. Even na drieën rijden we naar het museumdorp Orvelte. We beginnen met een bezoek aan restaurant L. Warmolts. Binnen hangt de sfeer van lang vervlogen tijden.
Het pijpenrek ontbreekt niet, mijn opa had toentertijd ook zo’n pijpenrek in de kamer hangen. De tekst luidt: ‘Hij is geen man die geen pijp roken kan’. Na de koffie lopen we een rondje in Orvelte. Druk is het niet, ’s zomers kun je hier over de hoofden lopen. Bijna alles is dicht, dat is een beetje jammer. Maar goed, er hangt nu wel een authentiek sfeertje. Mooi, intussen is het tijd om naar ’t Heinenhoes te gaan. We worden hartelijk welkom geheten door Dick. We vragen hoe het reilt en zeilt en daarna wijst Dick onze kamers. We hebben mooi even de tijd om een kopje koffie te maken en ons om te kleden voor het diner. Om half zeven worden we aan tafel verwacht.
Hier geen kaart, nee, Dick verrast zijn gasten met gerechten, die bereid zijn met producten van het seizoen. We beginnen met een huisgemaakte – uiteraard – tomatensoep met daarbij zelfgebakken bruin brood. Als hoofdgerecht gevogelte gevuld met brie, bleekselderij, sperziebonen, gebakken aardappelen en dit alles begeleid met rode huiswijn. Ai, hier is niets mis mee, Dick heeft er zijn best weer op gedaan. Als nagerecht bavarois met verse bramensaus. We sluiten af met koffie danwel thee.
Werkelijk, opnieuw heerlijk gegeten. Zo tussen de gangen door vragen we of er al boekingen binnen zijn voor de kerstdagen. Wat blijkt, er zijn al vijf kamers besproken.
Er zijn er dus nog drie over. Oeps, wij hebben nog niets met de kerstdagen, dus boeken we meteen een kamer. Zo, dat is ook weer geregeld. OK, het is aan de late kant, tijd om onze kamer op te zoeken.