Donderdag 25 december 2014
Meerssen – Maastricht – Meerssen
Om negen uur staan we op en om half tien lopen we naar de ontbijtzaal. Wij mogen plaatsnemen aan de ronde tafel. Gert dekt de tafel. En Debra komt met de thee. We kunnen het ook wel zelf, maar tenslotte zijn we ‘uit’, daarom schenkt Debra de thee in. Kijk, het jongste kleinkind wordt ons getoond en de zusjes kijken belangstellend toe. De grote tafel wordt ook gedekt. Zoals bekend zijn we al vaker in SamSam geweest. Onlangs is het plafond en zijn de muren van het restaurant gestucd en gesausd. Nou, het ziet er prima uit!Ook het restaurantgedeelte waar de bar staat ziet er goed uit. Een doorkijkje van de bar naar de beide restaurants. De tafels zijn gedekt, dat belooft wat voor vanavond. Tja, de omgeving kennen we goed, toch maar naar Maastricht. Op het Vrijthof worden we welkom geheten door de kerstman. De ‘kerstman’ is natuurlijk een afgeleide versie van onze eigen Sint Nicolaas. De kerstman heeft niet eens een ‘knecht’, hij moet het allemaal alleen doen. Een wat tragisch figuur eigenlijk. Helaas, dat is nu eenmaal zo, in Nederland is er op eerste kerstdag nergens ‘iets te doen’. Ik gun uiteraard iedereen zijn vrije dag, maar op het Vrijthof staat in elk geval een reuzenrad en zijn er een aantal marktkramen. Dat reuzenrad laat ik voor wat het is. Het is droog en we hebben er een zonnetje bij. Toch staat er een frisse wind en in dat reuzenrad is het echt afzien. Er zit ook bijna niemand in, er moet vandaag geld bij. Dat bedoel ik nu, die kerstman is toch een tragisch figuur? De beker Glühwein en de Bratwürst laten we nog even wachten tot straks, we lopen eerst naar de St. Janskerk. De kerk is open, dat is maar zelden het geval. Ach, zo te zien heeft er een concert plaatsgevonden. Daarvoor zijn we te laat. We lopen door naar de Sint-Servaasbasiliek die, naar men aanneemt, gebouwd is op het graf van Sint-Servaas en wordt beschouwd als de oudste nog bestaande kerk van Nederland. De grote driebeukige kruisbasiliek is grotendeels in romaanse stijl gebouwd met gebruikmaking van kolenzandsteen en mergel. Het kerkgebouw fungeert als parochiekerk van de rooms-katholieke Sint-Servaasparochie en dekenaatskerk van Maastricht. Sinds 1985 voert de kerk de titel basilica minor (basiliek). Maar eerst lopen we langs het Bergportaal. Een man staat pontificaal recht voor het Bergportaal. Ziet hij niet dat ik een foto wil maken? Na een minuut of vijf – het kunnen er ook twee zijn geweest – vraag ik beleefd of hij op wil krassen. Hij schrikt op uit zijn gepeins, zegt sorry en maakt dat hij wegkomt. Voor de ingang van de Sint-Servaas staat deze enigszins uitgemergelde figuur op wacht.
’t Is vastentijd zeker. Ai, het blijkt toch Sint Servaas te zijn compleet met mijter, staf en de sleutel van het hiernamaals. Het beeld stond eerst op het Vrijthof, maar werd uiteindelijk – na een aantal verplaatsingen – in 1990 hier neergezet. Dit is de ingang van de Sint-Servaas, zou die zwarte aanslag komen door luchtvervuiling? Nou, we vallen met de neus in de boter, er blijkt een Mis aan de gang te zijn. Het koor zingt het afsluitende lied en dat doen ze buitengewoon goed. Kijk, dit is het Cappella Sancti Servatii, het gemengde koor van de Sint-Servaasbasiliek. Met mijn bekende vrijpostigheid wring ik mij door een menigte toehoorders. Sowieso staat dat cementen ding rechts erg in de weg. OK, nu ik er min of meer recht voorsta valt het me erg mee. Nou, ’t zit toch aardig vol. Er hangt een behoorlijke dichte ‘mist’ in de basiliek, dat zal wel van de wierook komen.
Nou breekt mijn klomp, ’t is toch niet bisschop Mgr. Frans Wiertz in hoogsteigen persoon die ik achter het altaar ontwaar? Mijn bescheiden aard verhindert dat ik over de rode loper naar voren loop om dichterbij te kijken. Ik ga eerst maar even kijken naar de kerststal in het Bergportaal. Deze moeder met kind stonden me aardig in de weg, maar toen bedacht ik, ’t is helemaal niet zo gek eigenlijk. De Mis is afgelopen, dat geeft ons de gelegenheid om een rondje te lopen. De gebrandschilderde ramen zijn bijzonder mooi. Heet zoiets een ‘vijfluik’? Het begrip ‘drieluik’ ken ik wel. Onder het altaar (trapje af) is het graf van Sint-Servaas. Toch wel een bijzonder mooi mausoleum. Het altaar. Twee beelden met een groot aantal brandende kaarsen. We hebben het gezien, op de terugweg neem ik dit mausoleum nog even mee. Overigens, de schatkamer is gesloten, maar die hebben we in het verleden al eens bezocht. Ja, nu komen we de Bratwürst halen, die ik in gedachten had. Orchideetje en dochterlief gaan voor de poffertjes. De uitbater zelf lust er ook wel pap van. Zo te zien smaken de poffertjes prima, dat vindt de sneeuwpop ook. IJspret is er ook. De Glühwein nuttigen we in de overdekte kraam. We kunnen erbij zitten, dat is wel mooi. De beker (pand €2,50) leveren we weer in, er stond als jaartal 2012 op.
Wat zullen we doen? OK, even bij de Sterre der Zee kijken.
Dit is de gevel van de Onze Lieve Vrouwe basiliek. Tja, het ziet er niet uit eigenlijk. Het is niet precies bekend, maar de kerk is gebouwd ergens in de 5e eeuw. Op 20 februari 1933 werd de kerk door paus Pius XI tot basilica minor verheven. Dit is de ingang van de Mérodekapel, de 15e eeuwse doopkapel van de Onze Lieve Vrouwe basiliek. In de volksmond wordt het de Sterre-der-Zee kapel genoemd. Het gebed tot de ‘Sterre der Zee’ is in 1908 door pastoor Jacobs geschreven en onder andere hierdoor nam de verering een hoge vlucht. Tja, dit is ze dan. Vandaag draagt ze haar blauwe jasje, tijdens de paasdagen haar rode. Het beeldje is waarschijnlijk Duits en dateert uit het begin van de 15e eeuw. Een kaarsje opsteken kan hier, uiteraard wel tegen betaling.‘Sterre der Zee’ is een verbastering van ‘Stella Maris’ of eigenlijk ‘Stilla Maris’, de vertaling van de Hebreeuwse naam van ‘Maryam’ (Maria) in het Latijn door Hiëronymus. Er is geen rechtstreeks verband, maar toevallig werd de Griekse godin Isis ook aangeduid met de toevoeging ‘Sterre der Zee’. Sterre der Zee is ook de beschermvrouwe voor de zeelieden.
Bijna altijd als ik hier ben is de Onze Lieve Vrouwe basiliek gesloten. Dit keer is hij open! Het altaar ziet er wel indrukwekkend uit. Het Severijn-orgel dateert uit 1652, maar is diverse malen gereconstrueerd. Die oudere heer links zat hier echt op zijn gemak. Nou ja, dan neem ik hem maar mee op de foto. Achterin de basiliek is de kerststal zichtbaar. Maar eerst steekt Orchideetje een kaarsje op. Nou, op de kerststal hebben ze hun best gedaan. Is dit iets voor een kerstkaart volgend jaar? En dit ziet er ook goed uit. Alleen begrijp ik niet goed wat hier uitgebeeld wordt. Of hadden ze deze figuren nog op zolder staan? Dit moet wel bijna één van de wijzen uit het Oosten zijn. OK, we laten het hierbij en rijden terug naar Meerssen.
Eerst maak ik nog een foto van SamSam en ook van het beeld in de gevel. Tja, die moeder met kind, we zijn in Zuid-Limburg tenslotte. We hebben nog ruim de tijd tot het kerstdiner, daarom nemen we het ervan. Gewoon even bijkomen met een boek en een drankje. Daarna douchen en omkleden. Zoonlief is inmiddels ook gearriveerd. Om half zeven gaan we aan tafel.
Het eerste gerecht komt door. Is dit een ‘voorgerechtje’ of noemt men zoiets een ‘amuse’? Ach, dat maakt ook niet uit. Het bakje in het midden bevat ‘humus’, maar dit smaakt wel even héél anders dan de humus in het Israëlische El-Al toestel. De bakjes links en rechts bevatten tapenade. De broodjes zijn overheerlijk. Ik drink er een huisgemaakt aperitief bij. Na enige tijd komt het tweede gerecht door. Een gamba, krab en fijne groente. Ik drink er een witte Bellingham Pear Tree White bij. Het is een Chenin Blanc-Viognier. Tjonge, wel een bijzonder wijntje uit Zuid-Afrika. Het derde gerecht bestaat uit kwartelborstfilet, droogworst van ree, eendenlever en zoete aardappelpuree. Dan volgt het vierde gerecht dat bestaat uit kabeljauw, een spekje, zuurkool en gele wortel. Ik drink er een rode wijn bij. Het is de Big Oak Red uit Zuid-Afrika. Het is een Shiraz-Cabernet, toevallig mijn favoriete druif. Of is het geen toeval en heeft Gert deze wijn speciaal voor mij in huis gehaald? Het vijfde gerecht is een pompoensoepje. Wauw, echt lekker! Het zesde gerecht bestaat uit hertgebraad, gevulde champignons, witlof, een stoofpeertje, rösti, stamppot rode kool en vossenbessensaus. Het kerstdessert is ijs, appeltaart en bavarois. We besluiten met koffie danwel thee. Sowieso heerlijk gegeten en tegen half twaalf gaan we naar de kamer(s).