Ierland & Noord-Ierland (juni 2025)

Donderdag 12 juni
Sligo – Donegal Castle – Derry
We vertrekken pas om negen uur! Dus acht uur ontbijt. Wat een luxe!
Tjonge, het ontbijtbuffet is behoorlijk decadent. Je zou er trek van krijgen.Achtereenvolgens yoghurt met honing en walnoten, geroosterd brood, ham enz., en een fruithapje.Uitchecken, koffers in de bus en om 09.08 uur rijden we.
Onze zoon appt het Nederlandse weerbericht.Hier regent het en hard ook.Om kwart over tien bereiken we, hoog boven de rivier de Eske, Donegal Castle. De Red Hugh O’Donnell bouwde het zelf in de 15e eeuw als zijn persoonlijke fort. Naar verluidt besloot Hugh, die na de Slag bij Kinsale in Spanje hulp zocht, ervoor te zorgen dat zijn kasteel nooit in Engelse handen zou vallen – door het in brand te steken.
Maar hij werd teleurgesteld. De Engelse kapitein Sir Basil Brooke werd in 1616 de nieuwe kasteelheer. Als onderdeel van een omvangrijk verbeteringsprogramma bouwde Brooke een fraai landhuis naast de toren. Hij gaf ook opdracht tot de prachtige schoorsteenmantel, fraai versierd met gesneden fruit en zijn eigen keizerlijke wapen.
Het gebouwencomplex raakte in de 20e eeuw in verval, maar werd in de jaren negentig in zijn oude glorie hersteld. Momenteel belicht een reeks informatiepanelen de bewogen geschiedenis van het kasteel en zijn verschillende eigenaren.
De intree is slechts €4,-.De plattegrond.In het Engels gestelde toelichting.We mogen zelf rondlopen en krijgen een in de Nederlands gestelde taal een toelichting.Kijk, dit is Donegal Castle in volle glorie. Ik vraag het even, het gebouw rechts is gerestaureerd en gemeubileerd, het linkergedeelte moet nog worden aangepakt.Donegal Castle in 1590 en 1650.Ik laat de foto’s en de teksten voor zichzelf spreken.Dit is het ‘onvoltooide’ gedeelte.In een halfuur zijn we rond. Op naar de koffie.
Mooi, hier kunnen we terecht voor koffie/chocolademelk en een versnapering.Centrum Donegal, regenachtig en wachten op de bus.Helaas is er geen informatie aanwezig bij dit monument.Voor deze wandeling hebben we geen tijd, om 11.20 uur vertrekt de bus.Door een afwisselend landschap rijden we naar de grens met Noord-Ierland.
De grens passeren we om 12.25 uur. Hoe ging dat ook alweer? Ik meen dat er een bord stond, that’s all. Heb ik daarvoor de ETA (Electronic Travel Authorization) aangeschaft? Maar ik vrees dat je op het vliegveld het ‘haasje’ bent. Hier komen de sfeerfoto’s. U ziet: regen!Om 12.38 uur bereiken we het Holiday Inn Express Derry hotel in Londonderry.
Heb ik van dit hotel ook al geen foto gemaakt? Van de site geplukt.We kunnen onze koffers achter de receptie neerzetten. De kamers zijn nog niet beschikbaar.
De naam van de stad Derry is een controversieel punt. De stad heet officieel Londonderry, maar de gemeente eromheen heet officieel Derry. In het dagelijks spraakgebruik is het meestal Derry. Britten en Noord-Ierse unionisten en protestanten zeggen soms Londonderry, Ierse nationalisten en katholieken zullen dat zelden zeggen. In de republiek Ierland kent men alleen Derry, en in de Ierse taal alleen Doire, in het Iers zal men zeer zelden Londaindoire horen. Het grootste deel van de inwoners van de stad is katholiek en gebruikt dus de naam Derry.
Annemarijn heeft voor de liefhebbers een wandeling over de muur van Derry gepland.
Daar doen we aan mee. We gaan om 12.55 uur van start. Ai, het regent en fors ook!
Wel een beetje jammer. Ik laat de foto’s en de teksten voor zichzelf spreken.Om 13.50 uur zijn we rond (en nat). We zijn vrij in beweging. Kijk, iets verder ontwaar ik een restaurantje. Hebben ze daar… ja, tosti’s hebben ze. Dat bestellen we met cola en Fanta. Nou, prima.Je kunt hier niet pinnen, alleen contant betalen. Geen probleem, Orchideetje had aan een bezoek aan Londen – een paar jaar geleden – £40,- overgehouden. Dat leg ik met een breed gebaar op de balie. Helaas, vertelt mevrouw, deze ponden zijn niet meer geldig! Ongeveer twee jaar geleden zijn er nieuwe ponden ingevoerd. Wat nu? Mevrouw vraagt of ik euro’s bezit. Ja, die heb ik en zelfs in kleine coupures. De rekenmachine komt erbij en het wisselgeld krijg ik in nieuwe muntjes. Heeft mevrouw een goede koers gebruikt?
Nou, dat maakt mij niets uit. Ze vertelt dat we bij de bank hier om de hoek de vervallen ponden kunnen omwisselen in nieuwe. Tjonge, wat een service. Op naar de bank.
Helaas, die kunnen we niet vinden. We vragen het aan een jonge moeder achter een kinderwagen, maar ook zij heeft geen idee. Nou, dan vraag ik het straks wel in het hotel.
Op naar het hotel. Wat zien we onderweg? Een postkantoor annex bank. Daar wisselen we onze vervallen ponden in en wisselen meteen €150,- om in ponden.
Ik ontvang £110,29. We kunnen weer even vooruit.
Om tien over drie checken we in. Opnieuw een jofele kamer.We bereiden meteen thee.
Het stadhuis (de Guildhall) is ook een lokatie om te bezoeken. Orchideetje gaat niet mee, ze heeft last van haar knie. Ver is het niet, maar wél trotseren we de regen.
In Londonderry is dit neo-gotische gebouw, opgetrokken uit rode baksteen, het opvallendste herkenningspunt. Sinds 1890 staat de Guildhall al centraal in het stadsleven. Tegenwoordig is dit het stadhuis van Londonderry. Binnen geven de glas-in-loodramen en het reusachtige orgel inzicht in de geschiedenis van het bijzondere gebouw.
We gaan het bekijken, de foto’s en de teksten laat ik voor zichzelf spreken.Tja, hier hangt een heel epistel over ‘Bloody Sunday’.Het staat me min of meer nog wel bij. Toentertijd stond de TV er bol van.
Het probleem begon al in 1169, toen de Engelsen naar Ierland toekwamen. Ze wilden Ierland koloniseren. Probleem hierbij was dat veel van de katholieke Ieren niets wilden weten van de Engelse protestanten. De eeuwen hierna vergroot Engeland de invloed op Ierland. Veel katholieken worden vervolgd en de haat tegen het machtige Engeland groeit bij de Ieren. In 1690, na de slag aan de Boyne, wordt Ierland gedomineerd door protestanten, terwijl de meeste mensen nog steeds katholiek zijn. Katholieken worden gediscrimineerd door wetten die ze bijvoorbeeld minder recht geven op onderwijs.
In 1800 hoort Ierland officieel bij Groot-Brittannië. De onderlinge haat tussen de katholieken en protestanten heeft nu een hoogtepunt bereikt. Ierse nationalisten strijden om een onafhankelijk Ierland. Een voorbeeld hiervan is de bestorming van verschillende belangrijke Britse gebouwen door de Ieren. De actie mislukt echter, en de meeste leiders worden ter dood veroordeeld. De actie wordt door veel Ieren op prijs gesteld, en in de verkiezingen van 1918 is Sinn Fein, de republikeins Ierse partij, met een ruime meerderheid de grootste partij van Ierland. Groot-Brittannië wil Ierland niet zomaar kwijt en er volgt een hevige onafhankelijkheidsoorlog. Resultaat: een opsplitsing van Noord en Zuid-Ierland.
Er volgt een tijd van rust, tot 1968. De Noord-Ierse Katholieken vinden dat ze worden gediscrimineerd en gaan demonstreren. De (protestantse) politie slaat die demonstratie hard neer. De katholieken in Zuid-Ierland accepteren dat niet en er volgt 30 jaar strijd, die ‘the troubles’ wordt genoemd. Er vallen meer dan 3.000 doden. In 1998 komen ‘the troubles’ tot een einde. Er komt een akkoord, waarin staat dat Noord-Ierland wel hoort bij Groot-Brittanië, maar daar niet meer direct vanuit wordt bestuurd. Dit betekende het einde van de bloedige strijd om Ierland.
Nu ‘Bloody Sunday’.
Op zondag 30 januari 1972 werden 14 ongewapende jongens en mannen doodgeschoten door Britse soldaten. Deze tragische dag zou bekend worden als ‘Bloody Sunday’ en vond plaats in de Noord-Ierse stad Derry. Deze zwarte bladzijde in de Ierse geschiedenis, waar tot heden nog geen veroordeling over de daders is uitgesproken, wordt gezien als hét escalatiepunt van het conflict tussen de protestanten en katholieken. In Derry zijn meerdere monumenten die herinneren aan deze tragische gebeurtenis.
Nog een laatste foto van het Stadhuis.Ok, hadden we niet het Italiaanse restaurant ‘Bella Mia’ om de hoek van het hotel gezien? Daar gaan we naartoe. Onderweg (in de regen), fotografeer ik een aantal wandschilderingen.We kunnen terecht, heel druk is het niet. Sowieso voorkomend personeel. We bestuderen het menu.We bestellen: een Rucola e Parma salade, een Meat Feast, een Spaghetti Bolognese, een Fanta en twee glazen van de aanbevolen wijn. Het is een Valpolicella Rocca Alata uit 2023. Ai, dit wijntje heeft een neus van intense aroma’s met een heel lichte hint van zoethout.Zo te zien is het een nep houtoven, maar het zal straks best wel smaken.
Kijk eens aan, de gerechten, we delen alles.Dochterlief en Orchideetje delen nog een Sticky Toffee Pudding.Ok, prima gegeten, meer dan voldoende en ik reken £51,65 af.
Als laatste de GPS-track.

Wordt vervolgd