Voorjaars-arrangement Maasdam (apr 2006)

Zondag 16 april 2006, 1e Paasdag
Dordrecht – Kinderdijk
Om negen uur zitten we aan het ontbijt. Het is bewolkt en het miezert een beetje.
Om kwart voor tien zijn we gereed voor vertrek en hoe is het mogelijk; de zon komt door. Eigenlijk hadden we voor vandaag een fietstocht in gedachten, echter de eerste dag hebben we al een gedeelte van bedoelde fietstocht gedaan. We hebben dus iets anders in gedachten en zijn van plan vandaag naar Dordrecht te gaan. We zetten koers naar de Kiltunnel, fietsers hoeven geen tol te betalen, maar mogen eerst steil naar beneden en daarna steil naar boven. Kon dat niet anders? Na een kilometer of twaalf bevinden we ons in het centrum van Dordrecht. Het eerste waar we mee geconfronteerd worden is de Grote Kerk met zijn karakteristieke stompe toren. Te horen is de kerk ook, het klokkenspel maakt een lawaai van jewelste. Verantwoordelijk daarvoor is onder andere de ‘Bourdon’ een klok met een gewicht van tien ton en daarmee de grootste en de zwaarste van Europa. Het helpt wel, van alle kanten naderen kerkgangers te voet en per fiets.
Wat ook opvalt, is dat de toren twee meter uit het lood staat. Tijdens de bouw in 1339 begon de toren al te verzakken, reden om te stoppen op een hoogte van 69 meter. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de toren 108 meter hoog zou worden.54. Grote Kerk Vanaf het Grote Kerkplein kijken we uit over de Nieuwe Haven. Vooraan ligt een prachtig jacht afgemeerd. Het is dat ik ontzettend last van zeeziekte heb, anders zou ik zo aanmonsteren.55. Jacht Typisch Hollands, terug in de tijd, zeer fraai die oude pakhuizen aan het water.
Fabriekjes uit grootmoeders tijd en ver daarvoor.56. Pakhuizen57. Pakhuizen 59. MachinefabriekDe blauw geglazuurde dakpannen van hotel Blauwpoort herinneren nog aan de – inmiddels gesloopte – Blauwpoort.58. Blauwpoort We fietsen door naar het Groothoofd, de plaats waar de Oude Maas, de Noord, de Beneden Merwede en het Wantij samenkomen.61. HavenEr is hier een restaurant met de naam ‘Hoofd van de Haven’. Het is gelukkig al open.
Het zonnetje schijnt, toch is het nog te fris om op het terras te gaan zitten. We gaan naar binnen en lopen door naar de eerste etage. Vanaf hier hebben we een prachtig uitzicht over al dat water, helaas is het te wijds om dit te fotograferen. We laten ons de KMA goed smaken.
We fietsen door naar de Groothoofdspoort gebouwd tussen 1440 en 1450. Het is één van de twee overgebleven Dortse waterpoorten. Aan de rivierzijde zetelt boven de poort de Dortse Maagd. Zoals Marianne Frankrijk symboliseert, zo vertegenwoordigt deze vrouw Dordrecht. Aan de landzijde is boven de poort het wapen van Dordrecht afgebeeld.62. Groothoofdspoort63. Groothoofdspoort64. Groothoofdspoort Het bronzen beeld van de gebroeders Johan en Cornelis de Witt – de ene staat en de andere zit, zeggen ze in Dordt – dateert uit 1918. Beiden speelden een belangrijke rol in het bestuur van stad en land. Een machtsstrijd met prins Willem III om het bestuur van de republiek werd beide broers fataal. Ze werden beticht van een samenzwering tegen het leven van de koning. Een opgehitste Oranjegezinde menigte lynchte hen op 20 augustus 1672 buiten de gevangenpoort in Den Haag.65. de Witt66. de Witt Het is hier allemaal water, doorkijkjes te over.67. Doorkijkje Een van de oudste huizen uit de stad is de Gulden Os uit 1523. Bovenop de natuurstenen gotische trapgevel herinnert het vergulde dier aan de vele slagers die in deze buurt werkten. Het pandje ernaast, waarin een Turkse slagerij is gevestigd, heet de Kleine Os.68. Gulden Os Het stadhuis is in 1383 gebouwd als overdekte markthal. In 1544 werd de hal door de vroede vaderen van Dordrecht in gebruik genomen als ‘Stedehuys’. Het gebouw onderging in de loop van de jaren vele verbouwingen, maar de ingrijpendste vond plaats tussen 1834 en 1845. Geheel in de geest van die tijd transformeerde de stadsarchitect het middeleeuwse raadhuis in een statige bestuurstempel door er een imposante neoclassicistische gevel voor te zetten. Deze stijl eist een strenge symmetrie, vandaar dat het rechterdeel van het gebouw ongepleisterd is. Meteen na de metamorfose oordeelde een tijdgenoot dat het stadhuis ‘grotelijks in de smaak der oude Grieken hersteld was’.69. Stadhuis Bij toeval komen we terecht in een prachtige stadstuin.70. Stadstuin Tja, het is rond één uur, tijd genoeg om de waterbus te pakken naar Papendrecht.71. WaterbusVandaar fietsen we richting Alblasserdam en daarna door naar Kinderdijk. We zijn hier al meerdere malen geweest, maar het blijft een imponerend gezicht, al die molens.
Vorig jaar maart was ik hier voor de laatste maal, het enige bezoek toentertijd was een Frans stelletje, tenminste ik neem aan dat het Fransen waren, gezien zij de Franse taal bezigden. Nu is dat wel even anders; velen zijn met dit zonnige weer uit hun holletje gekropen. Waarom hebben ze in het verleden hier zoveel molens neergezet? Simpel, een watermolen kan het water slechts anderhalve meter omhoog malen. Daartoe staan er drie poldermolens die het water uit de polders van de Alblasserwaard in de Lage Boezem van de Overwaard of in de Lage Boezem van de Nederwaard maalden. Verder staan er maar liefst 16 boezemmolens die het water van de Lage Boezem maalden naar de hoge Boezem. Vanuit de Hoge Boezem werd het water op de Lek geloosd. De molens van de Nederwaard en de Overwaard waren vroeger van verschillende waterschappen die ieder – uiteraard – kozen voor een bepaald type molen.
Unesco heeft het gebied in 1997 op de Werelderfgoedlijst geplaatst, een erkenning van het unieke karakter van deze molens. Denk niet dat daardoor alles in de hand is, veel molens hebben hier en daar wat achterstallig onderhoud!72. Kinderdijk73. Kinderdijk74. Kinderdijk75. Kinderdijk76. Kinderdijk77. Kinderdijk78. Kinderdijk79. Kinderdijk Uiteraard brengen we ook een bezoek aan de ‘bezoekersmolen’. Via een smalle brug over de Lage Boezem van de Nederwaard lopen we er naartoe. Aan de zuidkant van de molen is het scheprad zichtbaar. Op de benedenverdieping bevindt zich het kamrad dat gekoppeld is aan het scheprad. Het rad wordt aangedreven door de verticale as (de Koningsspil). Verder is er een woonruimte met twee bedsteden.
De eerste verdieping strekt zich uit over de helft van de molen. Ook hier is een bedstede. De tweede verdieping is later in de molen aangebracht. Hier zijn twee kamers met drie bedsteden.
De volgende verdieping is de rookzolder.
Op de vierde verdieping is de overbrenging van de wiekenas naar de Koningsspil en de vang. De vang is het remsysteem om de molen stil te zetten.80. Berzoekersmolen81. Berzoekersmolen82. Berzoekersmolen We bezoeken nog even het souvenirwinkeltje. Volgens mij is hier al tientallen jaren niets aan gedaan, dat kan toch niet langer zo! Hier moet de overheid geld insteken. Een betere plaats om je te profileren is er niet in Nederland.
Goed, we maken rechtsomkeert en fietsen dezelfde weg terug. Uiteraard vaart de waterbus in Papendrecht net voor onze neuzen weg. Dat betekent een half uur wachten. We maken er maar een uur van door een bezoek te brengen aan het Grand-café bij de veerstoep. Kijk, dit bedoel ik nu, zet eens een gebouw van deze allure neer bij Kinderdijk.
Via de Kiltunnel bereiken we Maasdam. Zeker weten, het fietspad aan deze kant van de tunnel is steiler dan de andere kant, het zal zo’n tien procent schelen.83. Kiltunnel Tegen half zes bereiken we Hotel De Hoogt. We hebben er vandaag precies 52.7 kilometer opzitten. Helaas telt mijn meter niet de hoogtemeters die we in de Kiltunnel hebben overwonnen. Ook de forse wind tegen vanaf de Kiltunnel is niet geregistreerd.
Het weer was vandaag een stuk beter dan gisteren, ondanks de frisse wind. Het was zo’n 14 à 15 graden. Wel voelde ik me vandaag erg verkouden, dat ben ik al weken en het wil maar niet overgaan. Snel duik ik onder de douche en kwart over zes zit ik aan de bar achter een glas rode wijn. Even later komt Orchideetje mij gezelschap houden.
Het is vandaag erg druk in het hotel, wat wil je, het is tenslotte 1e Paasdag en iedereen gaat uit eten. Tegen zevenen kunnen we aan tafel en deze keer kiezen we de gerookte zalm op toast als voorgerecht, kalfsoester met pastasaus als hoofdgerecht en boerenjongensmousse met pistache-ijs als nagerecht.84. Zalm85. Kalfsoester86. Nagerecht Het smaakt ons ook dit keer weer prima, vooral het nagerecht was werkelijk uit de kunst.