Zondag 15 juli 2018
Enkhuizen, ‘Zuiderzeemuseum’
Om acht uur staan we op en om halfnegen genieten we het ontbijt. Dat is uitgebreid en prima verzorgd. Tot maar liefst halftien doen we ons uiterste best, maar we krijgen lang niet alles op. Wat gaan we straks doen? We kunnen naar het West-Fries Museum of naar het Museum van de 20e eeuw, maar beiden gaan pas om twaalf uur open. In het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen zijn we al vele jaren niet meer geweest. Bovendien gaat het al om tien uur open. We rekenen af en staan nog bijna een uur met Angelika te praten. Tja, de B&B is echt een hobby van haar, dat is aan alles te merken.
Even na halfelf zet ik de auto neer op de parkeerplaats van het Zuiderzeemuseum. Hier is de ingang en schaffen we tickets aan. Voor mij is het €16,- en opnieuw gratis toegang voor Orchideetje. Wel moet er nog een parkeermunt van €5,- worden aangeschaft.Zo, het museum bestaat al sinds 1948, dus de 70e verjaardag zit erop.’t Is een klein stukje lopen naar de boot, het is een kwartiertje varen naar het buitenmuseum.We boarden, over een minuutje of vijf gaan we varen.Ok, we zijn onderweg, kijk eens wat een rij scheepjes daar liggen!Dit is de Radboud (http://klipper-radboud.nl). Nu niet allemaal tegelijk gaan boeken.Is deze driemaster ook beschikbaar voor dagtochten?De driemastschoener ‘Mare fan Fryslan’ (http://marefanfryslan.nl).Ok, we zijn er en bekijken meteen het Leshuis.Pal daarachter staan de kalkovens.We lopen een stukje verder en bekijken het reddingboot huis.Hoe lang is dat geleden dat iedereen over een moestuin (en wat kipjes) beschikte?
Een jaar of vijftig? Tja, het gemak en de lage prijzen in de super hebben daar een eind aan gemaakt. Maar… wie weet?Zo werd touw gemaakt.Van heinde en verre zijn woonhuizen naar het Zuiderzeemuseum verplaatst. Ai, wat is er in nog geen 100 jaar veel veranderd!Een heuse ‘poepdoos’.Waar is de bezem- en borstelmaker?Ik ken het verhaal, het is te bizar voor woorden.Tjonge, het is toch wel erg kneuterig om zo te wonen. Het wijkje doet mij denken aan het lied ‘Het Dorp (langs het tuinpad van mijn vader)’ gezongen door Wim Sonneveld. Sonneveld is in 1974 overleden, zo lang geleden alweer.Opnieuw een woonhuis.Met de scherpstelling is iets misgegaan. Het betreft een molen, een achtkantige bovenkruier, die tot 1947 een polder bemaalde.Kijk, misschien wel het dorp (van Wim Sonneveld).Hier kan een gerookt visje gescoord worden. Geen paling (helaas), maar Sprot, een soort haring. Toch waag ik me er niet aan, ik ben nogal gevoelig.Een doorkijkje richting molen.Een timmerwerkplaats. Waar is de timmerman (vrouw)?Inmiddels hebben we trek gekregen en op deze strategische plaats is een restaurant.
We gaan voor de KMA, aan een echte lunch hebben we nog geen behoefte.Opnieuw een moestuin en het valt me op dat de gewassen er prima bijstaan. Hier zijn beslist een aantal vrijwilligers werkzaam (nu even niet).Zonder een kapel gaat het niet, de mens is nu eenmaal ongeneeslijk religieus.Het zal geen RK-kerk zijn, het interieur is bijzonder sober.Heel wat predikanten hebben hier ‘gestaan’.En onder deze grafstenen zijn de overledenen erbij gaan liggen.De smederij. Trouwens, bij ons in het dorp is de smid toch zeker tot 1960 werkzaam geweest mét smidsvuur. Hij besloeg ook paarden, ik zie het nog voor me.Deze ‘smidsvrouw’ kan er wat van.De mandenmakerij. Orchideetje gebruikt zo’n mand als wasmand.De kruidenierswinkel. Zuurstokken, kauwgomballen, het is er allemaal.Het woonhuis van de visventer.De jeugd zie je weer rondfietsen met een mand of krat aan het stuur. En mijn fiets heeft ook een dubbele bovenbuis (voor de stevigheid). Niets nieuws onder de zon dus.Even een doorkijkje richting kapel. Door de grote oppervlakte van het Zuiderzeemuseum oogt het niet druk. Sowieso is het prachtig weer, ik schat zo’n 27 graden in de plus.
Veel (groot)ouders hebben hun (klein)kinderen ter educatie meegenomen.Tja, de fototentoonstelling moet uzelf gaan bekijken, het gaat mij om het ‘zootje vis’. In elk geval kregen de IJmuidense werknemers in de vis in de jaren vijftig ook wekelijk een ‘zootje vis’ mee naar huis. Dat was dusdanig veel dat de hele familie kon meegenieten. Het was natuurlijk wel zo dat de duurste soorten vis (tong, wijting, rode poon, enz.) slechts bij uitzondering werden verstrekt.We lopen dit schattige straatje in.De kuiperij.De kapper.De zeilmakerij. Daar komt toch heel wat bij kijken. De zeilmaker is bezig met het maken van een stootkussen.Maar hij is van alle markten thuis.Een Zaanse tuin. In vorm geknipte palmstruikjes (buxus) zie ik zo gauw niet. Die geknipte haagjes rond de perkjes, dat is buxus!Er gaat natuurlijk niets boven je eigen tjalk voor de deur. Hoewel, is het wel een tjalk?Dit woonhuis is zeker niet verkeerd.De vleeschhouwerij. Waar is de vleeschhouwer? En de slagersjongen op de fiets?Een kaaspakhuis. Ik bedenk mij, 15.000 kazen van vier kilo. Dat is dus 60.000 kilo kaas. Om die hoeveelheid kaas te maken heb je 600.000 liter melk nodig (het is 1:10!). En dat tweemaal per jaar! Tjonge, immens!Het koetshuis annex kerk annex jongerenhuisvesting.De feestartikelenwinkel. In ons dorp is er sinds een aantal jaar ook zo’n winkel. Ik zie er nooit iemand. Wanneer gaat die tent failliet?Een drukkerij, het bordje heb ik zeker gemist.De voddenboer. Het tafereel doet mij denken aan de televisieserie ‘Stiefbeen en zoon’ uitgezonden van 1963 – 1971. In de hoofdrollen Rien van Nunen (overleden 1975) en Piet Römer (overleden 2012).Messen en scharen moeten regelmatig geslepen worden en daartoe kwam de ‘scharensliep’ langs de deur.De houtdraaierij. Tja, het Zuiderzeemuseum kan nog heel wat vrijwilligers gebruiken.De bakkerij. Deze vrijwilligster heeft er wel zin in.

De apotheek.Gapers. Die drogisterij Van der Pigge in Haarlem heb ik gekend. Het was (is?) een hele bekende. Mooi, hij bestaat nog steeds (https://www.vanderpigge.nl).Het is mogelijk om een stukje mee te varen. Ik denk dat deze vrijwilliger ’s avonds niet meer naar de sportschool hoeft.Zonder de bank kun je niet. Hoe staan onze beleggingen ervoor?Helaas geen bordje, dus ik weet niet uit welk jaar dit vrachtautootje stamt en ook niet hoeveel PK hij aan boord heeft.De stoomwasserij. Hier is het pas hard werken, zeker met de huidige temperatuur. Sowieso oppassen met al die draaiende riemen en drijfwerken.Het ketelhuis. Ook hier hoef je niet bang te zijn om het koud te krijgen.Een doorkijkje. Tja, je gaat voor je gevoel 100 jaar terug in de tijd.Hier hangen fuiken te drogen. Hoe zou zo’n paling zich nu voelen als hij/zij de weg naar buiten niet kan vinden?We zijn rond, hier staan de kalkovens. Tjonge, heel veel gezien!Het bootje komt al snel aanvaren en brengt ons terug naar de parkeerplaats. De terugreis naar huis verloopt naar wens en we zijn er weer tegen vijven. Ai, we hebben niets in huis, dat wordt dus een Pizza Calzone.
Onze familieleden, de medewerkers van de Halve Maen, de medewerkers van ‘De Witte Valk’ en de catering, Angelika en Kees, en de medewerkers van het Zuiderzeemuseum: bedankt!